 |
 |
Ureyim.az |  |
 |
Aleksandr Yevseyeviç Xinşteyn (rus. Алекса́ндр Евсе́евич Хинште́йн; 26 oktyabr 1974, Moskva) — Rusiya jurnalisti və siyasətçisi, 5 dekabr 2024-cü ildən Kursk vilayətinin qubernator vəzifəsini icra edən şəxs.
| Aleksandr Xinşteyn | |
|---|---|
_(cropped).jpg) | |
Vəzifədədir | |
| 9 sentyabr 2018-ci ildən | |
| 21 dekabr 2011 – 5 oktyabr 2016 | |
| 29 dekabr 2003 – 24 dekabr 2007 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 26 oktyabr 1974 (50 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Partiya | |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | siyasətçi, jurnalist, yazıçı, Rusiya Federasiyası Dövlət Dumasının deputatı[d] |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elm sahəsi | nasir[d], publisist, siyasətçi, jurnalistika[1], siyasət[1] |
|
|
|
| Təltifləri |
               |
 |
|
| hinshtein.ru | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Xinşteyn Rusiya Federasiyası Federal Məclisinin Dövlət Dumasının IV, V, VI, VII və VIII çağırışlarının üzvü olmuşdur (2003–2024). O, 23 noyabr 2019-cu ildən Vahid Rusiya Partiyasının Baş Şurasının katibinin müavini vəzifəsini icra etmişdir. Xinşteyn 2020–2024-cü illərdə Rusiya Federasiyası Federal Məclisinin Dövlət Dumasının İnformasiya Siyasəti, İnformasiya Texnologiyaları və Kommunikasiyalar Komitəsinin sədri olmuşdur.
Xinşteyn 1990-cı illərdə bir sıra qalmaqallı jurnalist araşdırmaları dərc etmişdir. Bu araşdırmalar əsasında yüksəkvəzifəli şəxslərə qarşı cinayət işləri başlanmışdır. O, 10 kitabın müəllifidir. Xinşteyn Rusiya federal televiziya kanallarında sosial-siyasi proqramların daimi iştirakçısıdır. Burada o, hökumətyönlü mövqedən çıxış edir.
Rusiyanın Ukraynaya hücumu səbəbindən Xinşteyn Avropa İttifaqı, Amerika Birləşmiş Ştatları, Birləşmiş Krallıq və bir sıra digər ölkələr tərəfindən beynəlxalq sanksiyalara məruz qalmışdır.
Aleksandr Yevseyeviç Xinşteyn 26 oktyabr 1974-cü ildə Moskvada yəhudi ailəsində anadan olmuşdur. Atası Yevsey Abramoviç Xinşteyn (1929-cu il təvəllüdlü)[2] və anası İnna Abramovna Regirer (1940–2017)[3] mühəndis idiıər. Anasının atası, serjant Abram Xaritonoviç Reqirer (1908–1943), Krolevets şəhərindən idi. O, İkinci Dünya müharibəsi zamanı 1943-cü ilin avqustunda Proletarskoye və Vodyaxovka kəndləri ərazisindəki döyüşlərdə həlak olmuşdur.[4]
Aleksandr Xinşteyn 1991-ci ildə Moskvanın 193 nömrəli orta məktəbini bitirmişdir.
|
Gəncliyim dövlətin dəyişməsi ilə üst-üstə düşdü. Mən məktəbi sovet hakimiyyətinin son ilində bitirdim və sonradan ölkədə baş verən bir çox hadisələri bir qədər daxildən müşahidə etmək imkanım oldu. Hər səhər yeni bir şey gözləyərək oyanırdım. Bu, böyük bir həyəcan, böyük bir zövq idi. — Aleksandr Xinşteyn[5] |
|
Xinşteyn 1996-cı ildə M. V. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin Jurnalistika fakültəsinə daxil olmuş[6][7] və 2001-ci ildə buranı bitirmişdir.[8][9] 2007-ci ildə Rusiya Daxili İşlər Nazirliyinin Moskva Universitetini hüquqşünaslıq ixtisası üzrə bitirərək daxili xidmətin kiçik leytenantı xüsusi rütbəsinə layiq görülmüşdür.[9][10][11] 2013-cü ildə Rusiya Prezidenti yanında İqtisadiyyat və Dövlət İdarəetmə Akademiyasında "İdarəetmə kadrlarının ən yüksəksəviyyəli ehtiyatının yenidən hazırlanması proqramı" üzrə peşəkar yenidənhazırlanma kursunu başa vurmuşdur.[12][13]
1991-ci ildə "Moskovski Komsomolets" qəzetində sərbəst müxbir kimi fəaliyyətə başlamış və 1992-ci ildə qəzetin ştatına daxil edilmişdir. Əvvəlcə müxbir kimi "Hadisələr" bölməsi üçün yazılar yazmışdır, lakin sonradan baş redaktor Pavel Qusevin rəhbərliyi altında siyasi müşahidəçi olmuşdur.[6]
|
|
Heç vaxt jurnalistika karyerası haqqında xəyal qurmamışdım. Bu, heç ağlıma gəlməzdi, lakin şərait elə gətirdi ki, məktəbi bitirdikdən dərhal sonra qəzetdə işə başladım. Bu həyat məni özünə cəlb etdi. Düşündüm ki, bundan maraqlı iş ola bilməz. İnsanlara baxırdım və təəccüblənirdim: necə olur ki, başqa bir işlə məşğul olursunuz? Necə başa düşmürsünüz ki, ən mühüm və maraqlı şey buradadır? — Aleksandr Xinşteyn[5] |
|
1994-cü ilin sonunda Vladimir Jirinovski haqqında böyük bir məqalə dərc etmişdir. O, burada ilk dəfə olaraq Rusiya Liberal-Demokrat Partiyasının lideri haqqında az məlum olan faktları təqdim etmişdir,[14] lakin Xinşteyn 15 noyabr 1996-cı ildə "Moskovski Komsomolets"də Boris Yeltsinin seçki qərargahının əməkdaşları arasında 22 iyun 1996-cı ildə baş tutan söhbətin səs yazısının transkriptini dərc etdikdən sonra geniş şöhrət qazanmışdır. Bu şəxslər arasında keçmiş baş nazirin birinci müavini Anatoli Çubays, dövlət başçısının birinci köməkçisi Viktor İlyuşin və Most Qrupunun ictimaiyyətlə əlaqələr üzrə baş direktorunun müavini Sergey Zverev var idi. Söhbət bir qrup sahibkar (Boris Berezovski, Vladimir Qusinski, Anatoli Çubais və digərləri) ilə prezidentin təhlükəsizlik xidmətlərinin rəhbərləri (Prezident Təhlükəsizlik Xidmətinin rəhbəri Aleksandr Korjakov və Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin direktoru Mixail Barsukov) arasında "Xerox qutusu" ilə bağlı münaqişəyə toxunurdu.[9]
Xinşteyn 1996–1998-ci illər arasında FAPSI-də korrupsiya ilə bağlı bir neçə material dərc etmişdir. Bu, Starovoytov–Monastıretski işi ilə nəticələnmişdir.[14][15]
Xinşteyn 1999-cu ilin əvvəllərində Boris Berezovskiyə məxsus olan "Atoll" özəl təhlükəsizlik şirkətinin fəaliyyəti haqqında bir sıra məqalələr dərc etmişdir. Bu şirkət Yeltsinin ətrafındakı yüksəkvəzifəli şəxslər də daxil olmaqla qanunsuz müşahidələr təşkil edirdi. Yanvar nəşrindən sonra prokurorluq cinayət işi açıb və Berezovski və Abramoviçin nəzarətində olan onlarla obyektlərdə axtarışlar aparılmışdır. Bu axtarışlar müşahidə faktlarını təsdiqləmişdir, lakin Xinşteynin haqqında yazdığı Daxili İşlər nazirinin müavini Vladimir Ruşaylo dəlil materiallarını "Atoll"a geri qaytarmışdır. Tezliklə Xinşteyn özü müşahidə altına alınmış və telefon danışıqları dinlənilmişdir.[9][14][16]
|
|
24 yaşımda o dövrün ən nüfuzlu adamlarından bəziləri ilə birbaşa mübarizəyə girdim. Boris Abramoviç Berezovski, o zaman ölkənin ən nüfuzlu adamlarından biri, məni faktiki olaraq şəxsi düşməni elan etdi. O vaxtkı Daxili İşlər naziri Vladimir Borisoviç Ruşaylo mənə qarşı şəxsi intiqam elan etdi. Daxili İşlər Nazirliyinin bütün mərkəzi apparatı məni təqib edirdi: məni axtarışa verdilər, həbsxanaya saldılar. — Aleksandr Xinşteyn[5] |
|
Xinşteynin öz etirafına görə, o, jurnalist kimi çalışarkən xüsusi xidmət orqanları ilə əməkdaşlıq etmiş, onların nümayəndələrindən video yazılar və digər materiallar almışdır.[5]
1999-cu ilin sentyabrından 2002-ci ilin dekabrına qədər Aleksandr Xinşteyn TVC telekanalında "Gizli materiallar" adlı həftəlik informasiya-publisistik proqramın müəllifi və aparıcısı olmuşdur.[9]
Xinşteynin Mixail Fradkovun hökumətində 2004-cü ilin martında Səhiyyə və Sosial İnkişaf naziri vəzifəsini tutan Mixail Zurabova qarşı çıxışları geniş tanınmışdır. Jurnalist tezliklə aldığı məlumatlara görə, Zurabovun ailəsinin Moskva vilayətinin İstra rayonunda özəlləşdirilməsi mümkün olmayan[17] və son dərəcə aşağı qiymətə[18] torpaq sahəsi aldığını bildirmişdir. Bu iş böyük ictimai rezonans doğurmuşdur. Nəticədə, torpağın statusu dəyişdirilərək istirahət məqsədləri üçün istifadə edilə bilən sahəyə çevrildikdən sonra prokurorluq Zurabova qarşı iddialardan imtina etmiş, bu da torpağın satışına mane olmamışdır.[19]
Xinşteyn Zurabova qarşı başqa ittihamlar da irəli sürmüşdür. Zurabovun təklif etdiyi sosial imtiyazların monetizasiyası islahatı (2005), jurnalistin fikrincə, Zurabovun himayəsi altında olan böyük əczaçılıq və tibbi sığorta şirkətlərinin maraqları naminə aparılmışdır.[20] 2006-cı ildə Federal İcbari Tibbi Sığorta Fondunda baş verən qalmaqalda direktor Andrey Taranov da daxil olmaqla yeddi rəhbər şəxs büdcə vəsaitlərinin mənimsənilməsi və rüşvət ittihamı ilə həbs edilmişdir.[21] 2007-ci ildə Xinşteyn Zurabovu tənqid etməyə davam etmiş və onun istefasını tələb etmişdir. Buna digər səbəb ölkədə subsidiyalı dərmanların kəskin çatışmazlığı idi.[22] Zurabov 2007-ci ilin sentyabrında bütün kabinetlə birlikdə istefa vermişdir.
2005-ci ilin yayında, artıq Dövlət Dumasının deputatı olan Aleksandr Xinşteyn Moskvanın şimal-qərbindəki Troytsa-Lıkovo rayonunda yerləşən "Sosnovka-1" və "Sosnovka-3" dövlət bağlarının özəlləşdirilməsi haqqında "Moskovski Komsomolets"də bir sıra məqalələr dərc etmişdir. Onların satışı 2003-cü ildə ovaxtkı Baş nazir Mixail Kasyanovun əmri ilə qərara alınmışdır. Kasyanovun özü bir bağın alıcısı olmuş, digəri isə iş adamı Mixail Fridman tərəfindən alınmışdır. 2006–2007-ci illərdə auksionun nəticələri ləğv edilmiş və bağlar dövlətə qaytarılmışdır.[9]
Aleksandr Xinşteyn ilk dəfə 1999-cu il dekabrın 19-da Dövlət Dumasına seçilməyə cəhd etmişdir. O, Rusiya Federasiyası Dövlət Dumasının III çağırışına Moskvanın 197 saulı Orexovo-Borisovski təkmandatlı seçki dairəsindən (Moskva) seçici qrupu adından namizəd olmuşdur. Səsvermənin nəticələrinə görə, o, 16,13% nəticə ilə ikinci yeri tutmuşdur. Dairədən deputat Rusiya Federasiyası Federal Sərhəd Xidmətinin keçmiş direktoru Andrey Nikolayev (17,9%) olmuşdur.[9]
2003-cü ildə Aleksandr Xinşteyn Vahid Rusiya Partiyasına qoşulmuşdur. Həmin il 7 dekabr tarixində Nijni Novqorod vilayətinin 122 saylı Semenovski təkmandatlı seçki dairəsindən Rusiya Federasiyası Dövlət Dumasının IV çağırışına seçilmişdir. O, 38,79% səs toplayaraq Aqrar Partiyasından namizəd Nikolay Kosterindən (19,22%) iki dəfə çox səs almışdır. Dumada Vahid Rusiya fraksiyasına qoşulmuş, 2004–2005-ci illərdə təhlükəsizlik komitəsinin üzvü olmuş, 2005-ci ilin aprelindən isə sənaye, tikinti və elmi-texnoloji komitənin sədr müavini vəzifəsini icra etmişdir. Aleksandr Xinşteyn həmçinin, yol tikintisinin maliyyələşdirilməsi və yol tikintisinə investisiyalar üçün ayrılmış büdcə vəsaitlərinin xərclənməsi təcrübəsini öyrənmək üçün işçi qrupun həmsədri kimi xidmət etmişdir. O, Rusiya Aviasiya və Kosmonavtika fraksiyalararası birliyinin üzvü, həmçinin Belarus və Rusiya İttifaqının Parlament Assambleyasının informasiya siyasəti və ictimai təşkilatlarla əlaqələr üzrə komissiyasının sədr müavini olmuşdur.[9][23]
2004–2005-ci illərdə Xinşteyn hökumətin imtiyazların monetizasiyası islahatını tənqid etmişdir. Bu islahat natura şəklində olan güzəştlərin pul kompensasiyası ilə əvəzlənməsini nəzərdə tuturdu. Həmçinin, 2005-ci ilin yanvar ayının sonunda o, Rusiya Federasiyası Kommunist Partiyası və "Rodina" fraksiyalarının təşəbbüsü ilə Mixail Fradkov hökumətinin istefası məsələsinin Dumada müzakirəyə çıxarılması təklifi ilə 101 deputatın müraciətini imzalanmışdır. Sonradan Xinşteyn layihənin əsaslandırılması ilə razılaşmayaraq imzasını geri çəkmişdir.[9]
Xinşteyn 2006-cı ildən "aldadılmış səhmdarlar" probleminə fəal şəkildə cəlb olunub və bu sahədə bir sıra qanunlar təşəbbüs etmişdir. O, Vahid Rusiya Partiyasının investorların və payçıların hüquqlarının müdafiəsi üzrə işçi qrupuna rəhbərlik etmişdir. Zərərçəkmiş vətəndaşların problemlərinin həlli üçün işləri koordinasiya etmişdir.[9][23] 2016-cı ilə qədər partiyanın Baş Şurasının Prezidiumunun investorların və payçıların hüquqlarının müdafiəsi üzrə işçi qrupuna rəhbərlik etmişdir.[24]
Xinşteyn 2007-ci ildə Vahid Rusiya siyahıları ilə Dövlət Dumasına yenidən seçilmiş və 56 saylı regional qrupda (Nijni Novqorod vilayəti) dördüncü nömrə olmuşdur. V çağırış Dövlət Dumasında Vahid Rusiya fraksiyasının üzvü olmuş, Sənaye Komitəsinin üzvü, avtomobil sənayesi üzrə alt komitənin sədri və Korrupsiyaya qarşı mübarizənin qanunvericilik təminatı üzrə Komissiyanın üzvü kimi xidmət etmişdir.[9]
2009-cu ildə Aleksandr Xinşteyn Rusiya Federasiyası Prezidentinin himayəsi altında idarəetmə kadrlarının ehtiyatına ("prezident ehtiyatı") daxil edilmişdir.[9][25]
Xinşteyn 2011-ci ildə partiyadaxili praymerizlərin nəticələrinə görə deputatlığa namizəd göstərilmişdir. Dekabrın 4-də keçirilən seçkilərdə Vahid Rusiya siyahıları ilə VI çağırış Dövlət Dumasına seçilmiş, 64 saylı regional qrupda (Samara vilayəti) üçüncü nömrə olmuşdur. Xinşteyn nümayəndəlik bölgəsinin dəyişməsini Nijni Novqorod vilayəti hakimiyyətləri ilə qarşılıqlı əlaqədə çətinliklərlə izah etmişdir. O, Dumada partiya fraksiyasının üzvü olmuşdur. Xinşteyn Təhlükəsizlik və Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Dövlət Duması Komitəsinin sədr müavini vəzifəsini tutmuşdur.[9][23]
Xinşteyn 2016-cı ilin mayında Vahid Rusiya Partiyasının praymerizlərində iştirakdan imtina etmişdir. Bu, Nijni Novqorod və Samara vilayətlərindəki yüksəkvəzifəli şəxslərlə gərgin münasibətlər fonunda baş vermişdir. Xüsusilə, praymerizlərdən az əvvəl Xinşteyn Samara vilayətinin qubernatoru Oleq Fursovu onun qalmaqallı ad günü tədbiri ilə bağlı kəskin tənqid etmişdir. İlkin səsvermədə iştirakdan imtina etməsi onun VII çağırış Dövlət Duması seçkilərində iştirak imkanını bağlamışdır. Bundan sonra Xinşteyn yeni vəzifə almış və Vahid Rusiya Partiyasının Baş Şurasının katibi Sergey Neverovun media üzrə məsləhətçisi olmuşdur. O, bu vəzifədə elitalararası münaqişələrin olduğu bölgələrdə Dövlət Duması seçkiləri ilə bağlı məsuliyyət daşımışdır.[9][23][26][27][28]
Aleksandr Xinşteyn 24 oktyabr 2016-cı ildə Rusiya Federasiyası Milli Qvardiya Qoşunlarının Federal Xidmətinin direktoru Viktor Zolotovun məsləhətçisi təyin edilmiş və federal dövlət mülki xidmətçisi statusu almışdır. Hələ Dövlət Duması deputatı olarkən Xinşteyn Rusiya Qvardiyası haqqında qanun üzərində fəal işləmiş və yeni vəzifəsində hüquqi tənzimləmə, ideoloji, təbliğat və informasiya işləri məsələlərinə nəzarət etmişdir. Məsləhətçi kimi işləyərkən Birləşmiş Rusiya Partiyasındakı üzvlüyünü müvəqqəti dayandırmışdır. 2018-ci ilin sentyabrında Dövlət Dumasına seçilməsi ilə əlaqədar bu vəzifədən ayrılmışdır.[9][27]
13 iyun 2018-ci ildə Samara vilayətindən seçilmiş VII çağırış Dövlət Duması deputatı Nadejda Kolesnikova yeni işə keçid səbəbindən istefa vermişdir. 9 sentyabr 2018-ci ildə vahid səsvermə günündə 158 saylı Samara təkmandatlı seçki dairəsində keçirilən əlavə seçkilərdə Aleksandr Xinşteyn Vahid Rusiya tərəfindən namizəd göstərilmiş və 56,98% səs qazanmışdır (ikinci yeri 14,46% səslə Rusiya Federasiyası Kommunist Partiyasından namizəd Mixail Abdalkin tutmuşdur).[9][28][29][30][31]
12 fevral 2019-cu ildə Aleksandr Xinşteyn Təhlükəsizlik və Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Dövlət Duması Komitəsinin sədr müavini vəzifəsinə təyin edilmişdir. 23 noyabr 2019-cu ildə Vahid Rusiya Partiyasının Baş Şurasının katibinin müavini Andrey Turçakın müavini olmuşdur. 22 yanvar 2020-ci ildədə İnformasiya Siyasəti, İnformasiya Texnologiyaları və Kommunikasiyalar üzrə Dövlət Duması Komitəsinin sədri təyin edilmişdir. Həmçinin, 2018-ci ilin oktyabrında təklif etdiyi özəl təhlükəsizlik təşkilatları və silah dövriyyəsinə nəzarət sahəsində qanunvericiliyin təhlili və təkmilləşdirilməsi üzrə işçi qrupun üzvü olmuşdur.[9][12][32]
31 may 2021-ci ildə keçirilən Birləşmiş Rusiya praymerizlərində Aleksandr Xinşteyn Samara təkmandatlı seçki dairəsində lider olmuş və VIII çağırış Dövlət Duması seçkilərində partiyadan namizədliyə çıxmaq hüququ qazanmışdır.[33][34][35] 2021-ci ilin sentyabrında Aleksandr Xinşteyn 158 saylı Samara təkmandatlı seçki dairəsidən VIII çağırış Dövlət Duması deputatı seçilmiş və 51,12% səs əldə etmişdir.[34][35] 2021-ci ilin oktyabrında İnformasiya Siyasəti, İnformasiya Texnologiyaları və Kommunikasiyalar üzrə Komitənin sədrinin səlahiyyətləri uzadılmışdır.[36]
Deputat səlahiyyətləri 11 dekabr 2024-cü ildə vaxtından əvvəl dayandırılmışdır.[37][38]
.jpg)
5 dekabr 2024-cü ildə Rusiya Federasiyası Prezidenti Vladimir Putin vilayətin yeni seçilmiş rəhbəri Aleksey Smirnovun vaxtından əvvəl istefa verməsindən sonra Aleksandr Xinşteyni Kursk vilayətinin qubernatoru vəzifəsini icra edən şəxs təyin etmişdir.[39] 7 dekabrda Xinşteyn rəsmi olaraq regional hökumətə təqdim edilmişdir.[40][41]
25 fevral 2022-ci ildə Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsi fonunda Rusiyanın Ukraynanın Donetsk və Luqansk vilayətlərinin ərazilərini tanımaq qərarına və ora Rusiya qoşunlarını göndərmək qərarına cavab olaraq Avropa İttifaqının sanksiya siyahısına daxil edilmişdir.[42][43]
4 mart 2022-ci ildə İsveçrənin sanksiya siyahısına əlavə edilmişdir.[44] 11 mart 2022-ci ildə "Ukraynada iki separatçı bölgənin müstəqilliyini tanıdığına görə" Birləşmiş Krallığın sanksiya siyahısına daxil edilmişdir.[45] 7 sentyabr 2022-ci il Ukraynanın sanksiya siyahısına əlavə edilmişdir.[45] 7 sentyabr 2022-ci il Ukraynanın sanksiyalar siyahısına əlavə edilmişdir.[46] 30 sentyabr 2022-ci ildə ABŞ-nin sanksiya siyahısına "saxta referendumlara" və "Rusiya işğalçı qüvvələri tərəfindən Ukrayna ərazilərinin anneksiyasına" cavab olaraq əlavə edilmişdir.[47][48][49] ABŞ Dövlət Departamenti qeyd etmişdir ki, deputatlar saxta xəbərlər haqqında qanunu yekdilliklə qəbul etmiş və bəzi deputatlar müharibə ilə bağlı Rusiya dezinformasiyasının yayılmasında mühüm rol oynamışdılar.[50]
3 fevral 2023-cü ildə Rusiya dezinformasiyası və təbliğatının yayılmasına qarışdığına görə Kanadanın sanksiya siyahısına daxil edilmişdir.[51][52][53] Eyni səbəblərə görə Avstraliya, Yaponiya və Yeni Zelandiyanın sanksiya siyahılarında yer almışdır.[54][55]
 |
 |
UREYIM.AZ |  |
 |
|
