Dəlləkli kurqanları — Qazax rayonunun Daş Salahlı kəndi ərazisində, Dəlləkli qəbiristanlığının cənub tərəfində tunc dövrünə aid kurqanlar.[1]
2012–2013-cü illərdə həyata keçirilən “Azərbaycanın qərb rayonlarında müxtəlif dövrlərə aid arxeoloji abidələrin elektron qeydiyyatı və xəritələşdirilməsi” layihəsi çərçivəsində bu abidə də rəqəmsal formata salınaraq Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Elmin İnkişafı Fondunun qrant layihəsi çərçivəsində Şamil Nəcəfov tərəfindən xəritələndirilmişdir.[2]
Daş Salahlı kəndi ərazisində, Dəlləkli qəbiristanlığının cənub istiqamətində yerləşən və tunc dövrünə aid olduğu ehtimal edilən 1 nömrəli kurqan indiyə qədər arxeoloji qazıntılara cəlb olunmamışdır. Ölçülərinə görə kiçik həcmli abidə hesab edilən bu kurqanın diametri təqribən 3 metr təşkil edir. Relyef üzərində zəif seçilən, lakin öz formasını saxlayan bu kurqan ilkin baxışdan sadə torpaq yığnağını xatırlatsa da, strukturu və yerləşməsi onu digər kurqanlarla eyni dövrə aid etməyə əsas verir. Qazıntı aparılmadığından dəfn mərasimi, konstruktiv quruluşu və təyinatı barədə dəqiq məlumat yoxdur. Gələcək tədqiqatlar nəticəsində bu abidənin dövrü və arxeoloji əhəmiyyəti daha dəqiq müəyyən edilə bilər.[1]
Daş Salahlı kəndi ərazisində, Dəlləkli qəbiristanlığının cənub hissəsində yerləşən tunc dövrünə aid 2 nömrəli kurqan 1 nömrəli kurqandan təqribən 5 metr məsafədə yerləşir. Abidə üzrə aparılan müşahidələr nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, onun hündürlüyü 1 metr, diametri isə 3,5 metrdir. Strukturu və yerləşmə forması həmin dövrün dəfn ənənələri barədə ilkin məlumat verir.[1]
Daş Salahlı kəndinin ərazisində, Dəlləkli qəbiristanlığının cənub istiqamətində yerləşən tunc dövrünə aid 3 nömrəli kurqan, 1-ci və 2-ci kurqanlardan şərqdə yerləşir. Abidənin diametri təxminən 3 metr, hündürlüyü isə 0,5 metr təşkil edir. Ölçülərinə görə nisbətən kiçik hesab olunan bu kurqan relyefdə zəif seçilsə də, onun yerləşmə mövqeyi və forması bölgədəki digər oxşar abidələrlə sistemli şəkildə əlaqələndirilməsinə imkan yaradır. Hələlik qazıntı aparılmadığından onun daxilindəki struktur və dəfn xüsusiyyətləri barədə konkret məlumat yoxdur, lakin səth forması və yerləşmə xüsusiyyətləri əsasında bu abidənin də tunc dövrünün kurqan tipli dəfn nümunələrinə aid olduğu ehtimal edilir.
Daş Salahlı kəndi yaxınlığında, Dəlləkli qəbiristanlığının cənub hissəsində yerləşən tunc dövrünə aid 4 nömrəli kurqan təxminən 3,5 metr diametrə və 1 metr hündürlüyə malikdir.[1]
Daş Salahlı kəndi yaxınlığında, Dəlləkli qəbiristanlığının cənub hissəsində yerləşən tunc dövrünə aid 5 nömrəli kurqan digər kurqanlarla yanaşıdır. Bu abidənin hündürlüyü 1,2 metr-dir. Abidənini diametri isə 4 metrdir.[1]
Daş Salahlı kəndi yaxınlığında, Dəlləkli qəbiristanlığının cənub istiqamətində yerləşən, tunc dövrünə aid 6 nömrəli kurqan kiçik həcmli olub, dairəvi formaya malikdir. Onun səthi daş örtüklə əhatələndiyindən bu struktur aydın şəkildə müşahidə olunur.[1]