. Ureyim.az

Memer Mescidi - Wikipedia - Ureyim.az

Ana Səhifə - Memer Mescidi

Məmər məscidi — XVIII əsrə aid tarix-memarlıq abidəsi, məscid. Azərbaycanın Qubadlı rayonunun Məmər kəndində yerləşir.

Məmər məscidi
Xəritə
39°15′08″ şm. e. 46°41′43″ ş. u.HGYO
Ölkə  Azərbaycan
Yerləşir Qubadlı rayonu
Tikilmə tarixi XVIII əsr
Üslubu Arran memarlıq məktəbi
Vəziyyəti fəaliyyət göstərmir
Azərbaycandakı tarixi abidələrin milli qeydiyyatı
Rəsmi adı: İNV № 4713
KateqoriyaMəscid
ƏhəmiyyətiYerli əhəmiyyətli

Məscid, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.

Məsciddə erməni işğalı dövründə donuz saxlanılması beynəlxalq reaksiyalara və etirazlara səbəb olub.

Mündəricat

  • 1 Haqqında
    • 1.1 Donuz tövləsinə çevrilməsi
  • 2 Həmçinin bax
  • 3 İstinadlar
  • 4 Xarici keçidlər

Haqqında

redaktə

Məmər məscidi XVIII əsrdə Azərbaycanın Qubadlı rayonunun Məmər kəndində tikilib.[1]

Azərbaycanda sovet işğalından sonra rəsmi olaraq 1928-ci ildən dinlə mübarizəyə başladılar.[2] Həmin ilin dekabrında Azərbaycan KP MK-i bir çox məscid, kilsə və sinaqoqları maarifləndirici istiqamətlərdə istifadə üçün klubların balansına verdi.[3] Əgər 1917-ci ildə Azərbaycanda 3.000 məscid var idisə 1927-ci ildə bu rəqəm 1.700, 1928-ci ildə 1369, 1933-cü ildə isə 17 idi.[3][4] Məmər məscidi də bu dövrdə ibadətə bağlanıb. Məscidin binasından anbar kimi istifadə olunub.[5]

Azərbaycan müstəqilliyini yenidən bərpa etdikdən sonra 1991-ci ildə məscid təkrar dindarların istifadəsinə verilib.1993-cü il avqustun 31-də Qubadlı rayonu eləcə də Məmər kəndi Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal olunub.[6] İşğaldan sonra məscid dağıdılıb. Daxili interyeri və damı məhv edilib.[7]

Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.[8]

İkinci Qarabağ müharibəsi dövründə 2020-ci il oktyabrın 30-da Qubadlı rayonunun Məmər kəndinin işğaldan azad olunduğu elan edilib.[9][10]

Donuz tövləsinə çevrilməsi

redaktə

Kənd azad edildikdən sonra məlum olub ki, ermənilər işğal dövründə XVIII əsrə aid Məmər məscidinin binasını donuz tövləsinə çevirib burada donuz saxlayıblar.[11][12][13] Bu hadisə ilə bağlı 2020-ci il noyabrın 6-da Azərbaycan Respublikası Prezidentinin köməkçisi, Prezident Administrasiyasının xarici siyasət məsələləri şöbəsinin müdiri Hikmət Hacıyev öz tvitter hesabında yazıb.[14][15] O, XVIII əsrin dini-mədəni abidənin işğal zamanı Ermənistan tərəfindən təhqir əlaməti olaraq donuzxanaya çevrildiyini qeyd edərək UNESCO, ISESCO və İƏT-i bu əməlləri ciddi şəkildə pisləməyə çağırıb.[16][17] Daha sonra 2020-ci ilin noyabr ayında Azərbaycan Milli Məclisinin millət vəkili və Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri Qənirə Paşayeva da komitə üzvləri adından İSESCO-nu, UNESCO-nu bu və buna bənzər hallarla bağlı rəsmi münasibət bildirməyə dəvət edib.[18]

2020-ci il noyabrın 11-də İslam Əməkdaşlığı Təşkilatı Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərində İslam məbədlərinin dağıdılması ilə bağlı narahatlığını bildirərkən dağıdılmış Məmər məscidini erməni tərəfinin aqressiya siyasətinin sübutu adlandırmışdır.[19]

2021-ci ilin aprel ayında Azərbaycanın Los-Ancelesdəki Baş Konsulluğu tərəfindən Ermənistanın Azərbaycana qarşı törətdiyi cinayətlərə, Azərbaycanın mədəni irsinin və yaşayış məkanlarının yer üzündən silinməsi ilə bağlı siyasətinə həsr olunmuş ingilis dilində qısa film təqdim olunub.[20][21] Filmdə vaxtilə Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilmiş Azərbaycan torpaqlarında 67 məsciddən 63-nün təhqir edilərək dağıdıldığı, Zəngilan məscidi, Ağdamda Cümə məscidi və Qubadlıdakı Məmər məscidi də daxil olmaqla, bir çox məscidlərimizdə mal-qara və donuz saxlanıldığı qeyd olunub və bununla bağlı foto və videolar göstərilib.[20][21]

Həmçinin bax

redaktə
  • Ağdam Cümə məscidi
  • Zəngilan məscidi

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ ""Karabakh is the cradle of Azerbaijani culture": Mamar village mosque". Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi. 2020-10-23. 2023-11-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-10.
  2. ↑ Yunusov, Arif. Azərbaycanda İslam (PDF) (az.). Bakı: Zaman. 2004. səh. 140. ISBN 9952-8052-2-5. 2023-07-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-14.
  3. ↑ 1 2 Yunusov, Arif. Azərbaycanda İslam (PDF) (az.). Bakı: Zaman. 2004. səh. 141. ISBN 9952-8052-2-5. 2023-07-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-14.
  4. ↑ Ələsgərova, Nəsrin. "Ислам в Азербайджане: история и современность | Heinrich Böll Stiftung | Tbilisi - South Caucasus Region". ge.boell.org (rus). 2005-01-15. 2019-09-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-04.
  5. ↑ "Mosque in the Mamar village of Gubadli district". religions.az. 2024-04-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-10.
  6. ↑ "27 years pass since occupation of Azerbaijan's Gubadli district by Armenia - NEWS-www.idp.gov.az". idp.gov.az. 2024-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-10.
  7. ↑ "Mosque in Mamar village of Gubadli district". armeniancrimes.com (ingilis). 2024-09-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-11.
  8. ↑ "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust Tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir" (PDF) (az.). mct.gov.az. 2001-08-02. 2021-07-07 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-14.
  9. ↑ "Daha 9 kənd işğaldan azad edildi". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2020-10-30. 2024-03-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-11.
  10. ↑ "Nine more villages of Azerbaijan liberated from Armenian occupation". aztv.az. 2024-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-11.
  11. ↑ "İLK DƏFƏ! Qubadlı rayonunun Məmər kəndi: tarixi məscidi ermənilər tövlə etmişdilər". musavat.com. 2020-11-06. 2024-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-11.
  12. ↑ "Qubadlının məscidi donuzxanaya çevrilib". 2021-04-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-08.
  13. ↑ Öztürk, Alparslan. "Hikmat Hajiyev: "Gubadli mosque transformed into pigsty"". Report News Agency (ingilis). 2020-11-06. 2024-09-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-11.
  14. ↑ "Hikmət Hacıyev: "Qubadlının məscidi donuzxanaya çevrilib" - Video". Teleqraf.com (az.). 2020-11-06. 2024-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-11.
  15. ↑ "И в Губадлинской мечети армяне держали свиней". haqqin.az. 2020-11-06. 2022-10-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-11.
  16. ↑ Öztürk, Alparslan. "Qubadlının məscidi donuzxanaya çevrilib". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2020-11-06. 2023-12-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-10.
  17. ↑ "Mosque turned into pigsty under Armenia's occupation". www.aa.com.tr. 2020-11-06. 2020-11-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-11.
  18. ↑ "Komitə sədrindən beynəlxalq təşkilatlara Məmər məscidi ilə bağlı çağırış". modern.az (az.). 2020-11-09. 2024-02-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-10.
  19. ↑ "OIC Expresses Concern over Destruction of Islamic Historical Shrines in Occupied Territories of Azerbaijan". İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı. 2020-11-11. 2020-11-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-11.
  20. ↑ 1 2 "Film about Armenia's crimes produced in Los Angeles". Report News Agency (ingilis). 2021-04-02. 2024-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-11.
  21. ↑ 1 2 "Consulate General of Azerbaijan produces a film on Armenia's crimes in Karabakh". Apa.az (ingilis). 2024-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-11.

Xarici keçidlər

redaktə
  • İşğalçı Ermənistanın tövləyə çevirdiyi Məmər məscidi / AzTv
  • Ermənilər Qubadlıdakı Məmər məscidində donuz saxlayıb / Real tv
  • Qubadlı rayonunun Məmər kəndindən videogörüntülər / Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyi
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Məmər_məscidi&oldid=7801710"
UREYIM.AZ