 |
 |
Ureyim.az |  |
 |
Qliz 581 (ing. Gliese 581) — Tərəzi bürcü istiqamətində yerləşən və Yerdən təxminən 20.3 işıq ili uzaqlıqda olan bir qırmızı cırtdan ulduz. Bu ulduz Qlize kataloqunda 581-ci sırada yerləşdiyindən bu adı almışdır. Qliz 581 spektral sinif M3V tipinə aiddir və aşağı parlaqlığa malikdir. Bu ulduz astronomlar arasında əsasən planet sisteminə sahib olması ilə tanınır.[6] Qliz 581 Günəşdən çox daha soyuq və kiçik bir ulduzdur. Onun kütləsi Günəşin təxminən 0.31-i, radiusu isə 0.29-u qədərdir. Səth temperaturu təxminən 3200–3400 K arasındadır. Parlaqlığı Günəşin təxminən 1.3%-i qədərdir. Bu səbəbdən yalnız teleskop vasitəsilə müşahidə edilə bilər.[7]
| Qliz 581 | |
|---|---|
 | |
| Kütləsi | 0,31 ± 0,02 M☉[1] |
| 91.000 centimetre per square second[2][3] | |
Şimal qütbünün meyllənməsi |
−7° 43′ 20,189497466″[4] |
| 10,56 ± 0,02[5] | |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Qliz 581 sistemi müxtəlif teleskoplar və spektrometrik müşahidələr vasitəsilə öyrənilmişdir. Lakin bəzi hallarda planetlərin mövcudluğu ilə bağlı siqnalların ulduzun maqnit aktivliyi ilə qarışıq düşdüyü göstərilmişdir. Bu da bəzi ekzoplanetlərin şübhə altına alınmasına səbəb olmuşdur.[8]
Qliz 581 sistemində 2005-ci ildən başlayaraq bir neçə ekzoplanet aşkar edilmişdir.[9][10] Onlardan bəziləri aşağıdakı kimidir:[11][12]
Sonradan aparılan müşahidələr nəticəsində bəzi planetlərin varlığı ilə bağlı mübahisələr olmuşdur. Xüsusilə 2010-cu ildə elan edilən Qliz 581g planetinin varlığı sonrakı analizlərdə təsdiqlənməmişdir.
Qliz 581 ulduzu və onun planetləri astrobiologiya və ekzoplanet tədqiqatları sahəsində böyük maraq doğurmuşdur. Xüsusilə Gliese 581c və Gliese 581d planetləri, səthində suyun maye halında mövcud ola biləcəyi ehtimalına görə, həyat üçün potensial namizəd planetlər hesab edilmişdir.
 |
 |
UREYIM.AZ |  |
 |
|
