 |
 |
Ureyim.az |  |
 |
Yosip Runyanin (serb. Јосиф Руњанин / Josip Runjanin;8 dekabr 1821[1], Vinkovci – 2 fevral 1878[1], Novi Sad[d], Transleytaniya) — Serb əsilli Avstriya-Macarıstan, Xorvatiya himninin bəstəkarı.[2]
| Yosip Runyanin | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 8 dekabr 1821[1] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 2 fevral 1878[1] (56 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Fəaliyyəti | əsgər, bəstəkar |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Runyanin[qeyd 1] 8 dekabr 1821-ci ildə Serb ailəsində anadan olub[5][6][7] və Vinkovtsidəki Serb Pravoslav Pentikost kilsəsində vəftiz olunub. Təhsilini Vinkovtsidə, sonra isə Sremski Karlovtsidə alıb. O, Xorvatiya Hərbi Sərhəd rayonundakı sərhəd boyunca Qlina şəhərində kursant kimi İmperator Ordusunda xidmət etmişdir.[8]
Qlinada xidmət edərkən kapitan rütbəsinə yüksələn Yosip Qlina hərbi orkestrinin rəqqasəsindən dərs alaraq fortepianoda mükəmməl ifa etməyi öyrənir. Orada İllirist dairələri ilə tanış olan Yosip, görkəmli şair Antun Mixanoviçlə də məhz burada tanış olur.[9] Xorvat musiqişünası Yosip Andreyasa görə, həvəskar musiqiçi olan Runyanin, 1846-cı ildə Qaetano Donizettinin Lucia di Lammermoor operasının üçüncü pərdəsindən olan "O sole piu ratto a sorger t'appresta" ariyasından ilham alaraq Mixanoviçin vətənpərvər xorvat "Horvatska domovina" poeması üçün musiqi bəstələyib.[10]
Onun "Ljubimo te naša diko" mahnısı Donizettinin "L'elisir d'amore" əsərindən ilhamlanaraq bəstələnib.[8][9][11][12]
Mixanović və Runyanin tərəfindən Xorvatiya himni ilk dəfə 1891-ci ildə Xorvat-Slavoniya sərgisi zamanı Zaqreb küçələrində səslənəcəkdi, buna görə də hər iki şəxs yalnız ölümdən sonra şöhrət qazana biliblər.[13] İtaətkar əsgər olan Runyanin sonradan polkovnik rütbəsini qazanıb.
Runyanin, 1864-cü ildə 43 yaşında artıq təqaüdə çıxmış kapitan Toma Perkoviçin qızı ilə evləndi.[14] Birinci Banate alayının nümayəndəsi kimi 1865-ci ildə Xorvatiya parlamentinə daxil olub.[14]
Təqaüdə çıxdıqdan sonra Novi Sad şəhərinə köçən Runyanin 2 fevral 1878-ci ildə 57 yaşında vəfat edir. O, Serb Pravoslav Kilsəsi qəbiristanlığında dəfn edilib.[15]
Xorvatiyada Runyanin adına bir neçə məktəb var, xüsusilə Vinkovçidə Yosip Runyaninin adına Musiqi məktəbi (Osnovna glazbena škola Josipa Runjanina) fəaliyyət göstərir.[16]
A Serb, Josip Runjanin, composed Croatia’s national anthem.
 |
 |
UREYIM.AZ |  |
 |
|