. Ureyim.az

Cetirvari Evkalipt - Wikipedia - Ureyim.az

Ana Səhifə - Cetirvari Evkalipt

Çətirvari evkalipt (lat. Eucalyptus tereticornis) — bitkilər aləminin mərsinçiçəklilər dəstəsinin mərsinkimilər fəsiləsinin evkalipt cinsinə aid bitki növü.

Çətirvari evkalipt
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Klad:
Diaphoretickes
Ranqsız:
Arxeplastidlər
Aləm:
Bitkilər
Klad:
Streptofitlər
Klad:
Ali bitkilər
Klad:
Çoxsporlu bitkilər
Klad:
Borulu bitkilər
Klad:
Toxumlu bitkilər
Klad:
Çiçəkli bitkilər
Klad:
Evdikotlar
Klad:
Bazal evdikotlar
Klad:
Superrozidlər
Klad:
Rozidlər
Klad:
Malvidlər
Dəstə:
Mərsinçiçəklilər
Fəsilə:
Mərsinkimilər
Yarımfəsilə:
Myrtoideae
Triba:
Eucalypteae
Cins:
Evkalipt
Növ:
Çətirvari evkalipt
Beynəlxalq elmi adı
  • Eucalyptus tereticornis Sm., 1795
Vikianbarın loqotipi
Şəkil
axtarışı
ITIS  27191
NCBI  183855
EOL  301424

Mündəricat

  • 1 Təbii yayılması
  • 2 Botaniki təsviri
  • 3 Ekologiyası
  • 4 Azərbaycanda yayılması
  • 5 İstifadəsi
  • 6 Yarımnövləri
  • 7 İstinadlar
  • 8 Həmçinin bax

Təbii yayılması

redaktə

Avstraliya qitəsi və yeni Qvineyada yayılmışdır. Avstraliyada şimali Kvinslend, Tambo çayının sahili və Viktoriyanın şərq sahillərində geniş plantasiyaları vardır.

Botaniki təsviri

redaktə

Hündürlüyü 45 m və gövdəsinin diametri 1,8 m olan ağacdır. Gövdəsinin qabığı hamar, ağımtıl-sarı rəngli, xallı, nisbətən sərtləşən və töküləndir. Oduncağı tünd qırmızı, düz təbəqəli, sərt və möhkəm, sudan ağırdır. Yarpaqların uzunluğu 10–20 sm, eni 1,2–2,5 sm, tünd yaşıl, mərkəzi damarlanması dəqiq, yan damarlanması qövsvaridir. Yetkin fərdlərin yarpaqları spiralvari olub, saplaqlı, tünd yaşıl və üst səthi parlaq, damarlanması eynidir. Çiçək çətiri qınlı, silindrik və ya yığcam olub, uzunluğu 10–14 mm-dir. Çətirdə 5–12 çiçək yerləşir, çiçək saplağı 11–15 mm, qönçələri nazik, ayaqcıqları buynuzvari və ya konusvari, uzunluğu 5–11 mm, eni 4–5 mm, qapaqcığı konusvaridir. Çiçək yatağı 1,5–2,5 dəfə borucuqdan uzun, köndələn yerləşmiş paralel məsamələri vardır, vəziləri irihəcmli, yumurtavari olub, tozcuğun arxa sahəsində yerləşir. Tozcuğun saplağı 5–6 mm uzunluqda, 3–4 mm enində, qabarıq, bizvari, enli, çıxıntılı diski vardır. Meyvəsi uzunsov və ya şarvaridir.

Ekologiyası

redaktə

Rütubətli sahələrdə, çay kənarlarında, qumluqlarda bitir. İstiyə davamlıdır, günəş şüasına dözür.

Azərbaycanda yayılması

redaktə

Dendrologiya İnstitutunda, Lənkəranda təcrübə sahələrində sınaqdan keçirilmişdir. Bir çox rayonlarda mədəni şəraitdə becərilir.

İstifadəsi

redaktə

Tərkibində efir yağı vardır. Tək əkinlərdə istifadəsi məqsədyönlüdür.

Yarımnövləri

redaktə
  • Eucalyptus tereticornis subsp. basaltica A.R.Bean
  • Eucalyptus tereticornis subsp. mediana Brooker & Slee
  • Eucalyptus tereticornis subsp. rotunda A.R.Bean
  • Eucalyptus tereticornis subsp. tereticornis

İstinadlar

redaktə

Həmçinin bax

redaktə
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Çətirvari_evkalipt&oldid=8045750"
UREYIM.AZ