Çavçavadzelər (gürc. ჭავჭავაძე) — ən azı 15-ci əsrdən bəri tanınan Kaxetidən olan gürcü knyaz sülaləsidir. Gerçək olduğu güman edilən əfsanəyə görə, Çavçavadzenin əcdadları əvvəlcə Pşavi-Xevsureti dağlarında yaşayıblar. Knyaz K.L. Tumanov güman edirdi ki, bu sülalənin mənşəyi Kaxaberidze-Çidjavadze sülaləsindəndir (hansıki, qədim Orbeliani ailəsinə gedib çıxır və onları Çiçua knyazlarının sülaləsindən hesab edirdi)[1].
Çavçavadze | |
---|---|
gürc. ჭავჭავაძეები | |
![]() Çavçavadze knyazlarının Tsinandali qolunun ailə gerbinin variantlarından biri. | |
Ölkə | |
![]() |
Çavçavadzenin Kaxetiyanın aran hissəsində peyda olması və onun knyazlıq ləyaqətinə yüksəlməsi, görünür, XV-XVI əsrlərə aiddir. Bu vaxtdan etibarən Çavçavadzlərin feodal evi haqqında sənədli sübutlar var. Artıq 16-cı əsrin sonlarında Yason (Yason) Çavçavadze, II Aleksandrın Kaxetiya sarayında yüksək vəzir və sahltuhutsesa rütbələrini tuturdu[2].
16-cı əsrin sonlarında sülalə iki əsas qola bölündü, onların arasında sülalələrarası əlaqə qurulmamışdı. Knyaz Tumanovun fraqmental məlumatlarına əsaslanaraq[3] onların ümumi şəcərəsini yenidən qurmaq cəhdi müasir gürcü şəcərəşünasları üçün uğursuz görünür[4]. Sülalənin heç bir qolunun Rusiyada təsdiq edilmiş gerbi yox idi, lakin ailənin hər iki qolu üçün fərqli olan (qismən oxşar olsa da) köhnə ailə gerblərinin çoxsaylı şəkilləri məlumdur.
Çavçavadze ailəsi çar II İrakli ilə Rusiya arasında (1783) Georgiyevsk müqaviləsinə əlavə edilmiş knyazlar siyahısında göstərilir. Rusiya imperiyasının qanunvericiliyi baxımından Çavçavadzelər üç müxtəlif knyazlıq sülaləsini təmsil edirlər.
Sülalənin ən məşhur nümayəndələri:
Çavçavadze şahzadələri