 |
 |
Ureyim.az |  |
 |
Bu səhifənin Əbül-Əsvəd Duəli olaraq adlandırılması təklif edilir. |
Əbül Əsvəd Zalim ibn Əmr ibn Sufyan Duəli əl-Kinani əl-Bəsri (أبو الأسود ظالم بن عمرو بن سفيان الدؤلي ; m.16 / hicri 69 ),[2] şiələrin birinci imamı Əli ibn Əbu Talibin əshabından, tabein, şair, nəhv elminin yaradıcısı, şiə[3][4] alim.
| Əbül Əsvəd Duəli | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 603 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 688[1] |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | taun |
| Elm sahəsi | dilçilik |
| Elmi rəhbəri | Əli ibn Əbu Talib |
Bu səhifədə iş davam etməkdədir. |
Əbüləsvəd Duəli cahiliyyə dövründə doğulmuşdur, lakin bəzilərinin fikrincə Məhəmməd peyğəmbəri görməmişdir. Bəziləri isə onu Məhəmməd peyğəmbərin səhabələri arasında qeyd etmişdir. Belə ki, cahiliyyə dövründə doğulmuş bir şəxsin Məhəmməd peyğəmbəri görməməsi iddiası müzakirə doğurmuşdur.
Əbüləsvəd Duəli, xəlifəliyi dövründə onu Bəsrəyə vali təyin edən Əli ibn Əbi Taliblə hər daim bir olmuşdur. Bəsrə valiliyindən əvvəl qazi vəzifəsində fəaliyyət göstərmişdir. Onunla birlikdə Siffeyn və Cəməl döyüşündə və Xaricilərə qarşı döyüşdə iştirak etmişdir. O qatı əməvi düşmənçiliyi və Əli tərəfdarlığı ilə tanınmışdır.
Sünni alimlərdən İbn Səd,[5] Cahiz,[6] Zəhəbi[7] onun şiə olduğunu qeyd etmişlər.
Cahiz belə yazır: “O, nəhv elmində insanların rəisi və şiələrin şeyxlərindən idi...[8]
Əbül Əsvəd Duaəli hicri 69-cu ildə vəfat etmişdir.[9]
Əbüləsvəd Qurani-kərimin hərflərinə nöqtə qoyan ilk şəxsdir. İnsanlar Əbül Əsvəddən ərəb dilini öyrənmək üçün onun yanına gedib-gəlirdilər. Çoxları ondan nəhv elmini öyrənmişdir. Nəhv elminin əsasını Əli ibn Əbu Talib qoymuş, o da Əbüləsvəd Duəliyə öyrətmişdir. Əbu Hatəm deyir ki,“Oğlu Əta bin Əbüləsvəd, sonra Yəhya bin Yəmur Ədvani ondan nəhv öyrənmişdir. O, bəlağət və fəsahətdə alim idi.[10]
Nəhv elmini Əbüləsvəd Duəlidən isə Nəsr ibn Asim Bəsri öyrənmişdir. Nəsrdən isə bu elmi Əbu Əmr bin Əla Bəsri öyrənmişdir.[11]
Onun qrammatikanın yaradılmasına verdiyi töhfələr sonradan Bəsrə qrammatika məktəbinin formalaşmasına səbəb oldu
Tarixçilər onun Ata və Əbu Hərb adlı iki oğlunun olduğunu qeyd edirlər. Ata Əbül Əsvədin şərti ilə Bəsrədə idi, sonra Yəhya ibn Yəmər əl-Ədvani ilə Əbu əl-Əsvəddən sonra Ərəbistana köçdülər. Əbu Hərbə müdrik və cəsur bir idi və Əbu əl-Əsvədin nəsli ondan davam etmişdir.[12]
 |
 |
UREYIM.AZ |  |
 |
|