 |
 |
Ureyim.az |  |
 |
Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
Əsəd bəy Ağaəli bəy oğlu Talışxanov (16 noyabr 1857, Buynaksk, Tərki şamxallığı, Rusiya imperiyası – 28 mart 1921, Arxangelsk) — Rusiya İmperator Ordusunda general-mayor.
| Əsəd bəy Talışxanov | |
|---|---|
| Əsəd bəy Ağaəli bəy oğlu Talışxanov | |
 Əsəd bəy Talışxanov | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 16 noyabr 1857 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 28 mart 1921 (63 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Vəfat səbəbi | Qırmızı terror |
| Fəaliyyəti | zabit |
| Atası | Ağaəli bəy Talışxanov |
| Dini | Şiə İslam |
| Hərbi xidmət | |
| Mənsubiyyəti |
 Rusiya imperiyası |
| Qoşun növü | Artilleriya |
| Rəhbərlik edib | 52-ci Artilleriya briqadası (25 iyul 1915-ci ildən) |
| Döyüşlər |
Axaltəkə ekspedisiyası, Birinci Dünya müharibəsi |
| Rütbəsi |
 General-mayor |
|
|
|
| Təltifləri |
   |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Mirkazım bəyin əmisi oğlu Əsəd bəy Talışxanov ondan cəmi iki yaş kiçik idi. Əsəd bəy Ağaəli bəyin Lənkəranda açdığı müsəlman məktəbində ilk ibtidai təhsilini aldıqdan sonra, o vaxtın ən yaxşı tədris ocaqlarından biri olan Bakı ədadiyyə məktəbində oxumağa başladı…
S.Peterburqdakı Mixaylovsk artilleriya məktəbini bitirəndə Əsəd bəyin artıq iyirmi yaşı vardı, nizami ordu üçün püxtələşmiş bir zabit idi. 1878-ci ildə Qafqaz Əlahiddə Ordusuna göndərilən Əsəd bəy praporşik rütbəsində əlli ikinci briqadada xidmətə başladı. Xidmətinin üçüncü ilində nümunəvi zabit olduğuna görə, Əsəd bəy Talışxanovu batareya komandiri təyin etdilər. Hərbin çətin yolları, müharibənin əzab-əziyyəti onu nəinki bezdirmədi, hətta ürəkdən sevdiyi hərb işinə daha da möhkəm bağladı.
Çar ordusu ötən əsrin otuzuncu illərindən başlayaraq Orta Asiyada istilaçılıq siyasəti aparmağa başladı. Qafqazda Krım müharibəsi (1853–56) başa çatan kimi Şərqə tərəf yürüş başlandı. Ən böyük Kokand və Buxara xanlıqları işğal olundu. Çimkənd, Daşkənd, Səmərqənd şəhərləri bir-birinin ardınca alındı. 1880-ci ildə isə Türkmənistanı fəth etmək üçün ruslar oraya on bir minlik qoşun yeritdilər. Torpağın hər qarışı uğrunda inadla döyüşən axal-təkinlilər general Lazerevin kiçik dəstəsini məğlub edirlər. Şərqə yürüşdə qələbə əldə etmək istəyən çar, Göytəpəni, Axal-Təkini ələ keçirmək üçün Şipka qəhrəmanı general Skobelevi də göndərdi. Skobelevin qoşunu Qafqaz hərbi Dairəsinin döyüşçüləri ilə birləşib Göytəpə şəhərini dağıtdı, onu müdafiə edən 25 min döyüşçünü qılıncdan keçirtdi. Axal-Təkini və Mərv şəhərini özlərinə tabe etdilər.
Əsəd bəy Talışxanov da öz batareyası ilə Axal-Təkini işğal edən ekspedisiyanın tərkibində iki il iştirak etdi.
Bu döyüşlərdəki igidliyinə görə üçüncü dərəcəli, qılınc və bantlı "Müqəddəs Anna", "Müqəddəs Stanislav" ordenləri ilə təltif olundu.
On altı il keçəndən sonra həmin ordenlərin ikinci dərəcəsi ilə təltif olunan kapitan Əsəd bəy Talışxanov yeni əsri podpolkovnik rütbəsində qarşılamışdır.
Tədqiqatçı M. Əliyev yazır ki, hərbi xidmətinin iyirmi beş illiyi münasibətilə Əsəd bəy 1902-ci ildə dördüncü dərəcəli, bantlı "Müqəddəs Vladimir" ordeni ilə təltif olunmuş, 1910-cu il iyulun doqquzunda isə polkovnik rütbəsi qazanmışdır. Bu illər ərzində o, əlli ikinci artilleriya briqadasının birinci diviziyasının komandiri vəzifəsinə qədər yüksələ bilmişdir.
Əsəd bəy Talışxanov ordudakı nümunəvi xidmətlərinə görə 1916-cı il aprelin iyirmi ikisində general-mayor rütbəsi ilə təltif olunmuşdur. O, həmin il iyulun iyirmi beşində Qafqaz Əlahiddə Ordusunun əlli ikinci artilleriya briqadasının komandiri kimi yüksək vəzifəyə təyin olunmuşdur. Uzun illər bu ordunun tərkibində qüsursuz xidmətlərinə görə o, birinci dərəcəli "Müqəddəs Anna" və "Müqəddəs Stanislav", üçüncü dərəcəli "Müqəddəs Vladimir" və dördüncü dərəcəli "Müqəddəs Georgi" ordenləri ilə təltif olunmuşdur.
General-mayor Əsəd bəy Talışxanov Sovet Hakimiyyəti qurulduqdan sonra həbs olunaraq generallar üçün düşərgədə saxlanılmış,28 mart 1921-ci ildə Arxangelskdə bolşeviklər tərəfindən güllələnmişdir.[1]
 |
 |
UREYIM.AZ |  |
 |
|