 |
 |
Ureyim.az |  |
 |
Albalı bağı (rus. Вишнёвый сад) — Anton Pavloviç Çexovun dörd pərdədən ibarət pyesidir, müəllifin özünün komediya kimi təyin etdiyi janr. Pyes 1903-cü ildə yazılmış və ilk dəfə 1904-cü il yanvarın 17-də Moskva İncəsənət Teatrında tamaşaya qoyulmuşdur. V. İ. Nemiroviç-Dançenko və K. S. Stanislavski Moskva İncəsənət Teatrının zalının alqışları altında tamaşanın premyerasında olan bir teatr dramaturqu kimi Çexovu qarşıladılar. Çexovun ən məşhur əsərlərindən və o dövrdə yazılmış ən məşhur rus pyeslərindən biri. Yalta pyeslərinin beşincisi və müəllifin sağlığında teatrda tamaşaya qoyulan sonuncusu. Böyük klassik 1904-cü il iyulun 15-də 44 yaşında vəfat edib[1].
| Albalı bağı | |
|---|---|
| Вишнёвый сад | |
 Moskva İncəsənət Teatrının orijinal əsərinin 3-cü pərdəsindən səhnə | |
| Ölkə | Rusiya |
| Yazıçı | Anton Çexov |
| Nümayiş tarixi | 1904 |
| Orijinal dili | rus dili |
| Janr | Faciəvi komediya filmi |
| Mövzudakı hadisənin tarixi | 1880-ci illər, 1890-cı illər, 1900-cü illər |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
" Albalı bağı " Çexovun birinci rus inqilabı ərəfəsində, erkən ölümündən bir il əvvəl tamamlanmış sonuncu pyesidir. Tamaşanın ideyası 1901-ci ilin əvvəlində Çexovdan gəldi. Tamaşa 26 sentyabr 1903-cü ildə tamamlandı.
K. S Stanislavski A. P Çexov haqqında xatirələrində yazırdı:
" Bax, mən tamaşa üçün gözəl bir başlıq tapdım. Möhtəşəm!" düz mənə baxaraq elan etdi. "Hansı?" Mən həyəcanlandım. "Albalı bağı" — və sevincli gülüşlə yuvarlandı. Sevincinin səbəbini başa düşmədim və başlıqda xüsusi bir şey tapmadım. Bununla belə, Anton Pavloviçi incitməmək üçün elə davranmalı oldum ki, onun kəşfi məndə təəssürat yaratdı… Anton Pavloviç izah etmək əvəzinə müxtəlif üsullarla, hər cür intonasiya və səs rəngi ilə təkrar etməyə başladı: "Albalı Meyvə bağı. Baxın, gözəl addır! Albalı bağı. Albalı!"… Bu görüşdən bir neçə gün və ya bir həftə keçdi… Bir dəfə tamaşa zamanı soyunub-geyinmə otağıma girdi və təntənəli təbəssümlə süfrəmə əyləşdi. Çexov tamaşaya hazırlaşmağımızı seyr etməyi xoşlayırdı. O, bizim makiyajımızı o qədər diqqətlə izlədi ki, üzündən uğurlu və ya uğursuz şəkildə üzünüzə boya çəkdiyinizi təxmin edə bilərsiniz. "Dinlə, Albalı yox, Albalı bağı" dedi və gülməyə başladı. Əvvəlcə bunun nədən ibarət olduğunu belə başa düşmədim, amma Anton Pavloviç "Albalı" sözündəki zərif a səsini vurğulayaraq, sanki onun köməyi ilə keçmiş gözəli sığallamağa çalışırmış kimi tamaşanın başlığından zövq almağa davam etdi, amma indi gərəksiz həyatı göz yaşları ilə öz oyununda məhv etdi. Bu dəfə incəliyi başa düşdüm: "Albalı bağı" gəlir gətirən biznes, ticarət bağıdır. İndi belə bir bağa ehtiyac var, amma "Albalı bağı" gəlir gətirmir, özündə və çiçək açan ağlığında keçmiş aristokratik həyatın poeziyasını saxlayır. Belə bir bağ bir şıltaqlıq üçün, korlanmış estetiklərin gözü üçün böyüyür və çiçək açır.
Ranevskaya Lyubov Andreevnanın ailə mülkündəki Albalı bağı satılmalı idi, çünki çoxlu borclar yığılmışdı. Lyubov Andreevna, 17 yaşlı qızı Anya ilə xaricdə yaşayır. Bu zaman qardaş Leonid Gaev, Lyubov Andreevna tərəfindən övladlığa götürülən Varya (24 yaş) ilə birlikdə Ranevskayanın əmlakını izlədi. O, yoxsulluğun astanasında idi, həyat yoxa çıxdı, əri və sevimli oğlu öldü, sevdiyi kişi xəstələndi, sonra qarət edib qaçdı. Lyubov və Anya evə gəldilər, onları Leonid və Varya qarşıladı, xidmətçilər gözləyirdilər[4]. Dünyaşa gəldi və sərvət əldə edən kəndli Yermolay Lopaxin. Epixodov da peyda olub, işçi olub, bəlaya düşüb. Yavaş-yavaş evə xeyli adam toplaşdı, hamı şəxsi işlərindən, problemlərindən danışırdı. Yermolay bağı icarəyə götürməyi təklif etdi. Lyubov Andreevna bağın kəsiləcəyi ilə razılaşmır. Lopaxin getməlidir, o bunu istəmir, Ranevskayanı sevir. Oğlunun müəllimi Pyotr Trofimov çox dəyişib.[5].
İ. A. Bunin A. P. Çexov haqqında xatirələrində "Avtobioqrafik qeydlər"də yazırdı: "Çünki Çexovun əksinə, Rusiyanın heç bir yerində bütövlükdə albalı ağaclarından ibarət bağlar yox idi: mülkədarın bağlarında bağların yalnız bir hissəsi, bəzən hətta bəziləri var idi. albalı bitən çox geniş olanlar və bu hissələrə heç yerdə rast gəlmək mümkün deyildi, yenə də Çexovun əksinə, ustanın evinin yaxınlığında, albalı ağaclarında isə möcüzəli heç nə yox idi, bildiyiniz kimi, yöndəmsiz, kiçik yarpaqlarla, çiçəkləmə zamanı kiçik çiçəklərlə (heç də İncəsənət Teatrındakı malikanənin pəncərələrinin altında belə böyük, dəbdəbəli şəkildə çiçək açanlara bənzəmir); üstəlik, Lopaxinin keçmiş sahibini evdən buraxmadan belə axmaq səbirsizliklə bu gəlirli ağacları kəsməyi əmr etməsi olduqca inanılmazdır: Lopaxinə belə tələsik kəsmək lazım idi, açıq-aydın yalnız ona görə ki, Çexov tamaşaçılara ziyafət vermək istəyirdi. İncəsənət Teatrı baltaların səsini eşitmək, zadəganların həyatının ölümünü öz gözləri ilə görmək və pərdənin bağlanması ilə Firs'ə demək imkanı verir: "İnsan unudulub …" Bu Firs. kifayət qədər inandırıcı, ancaq ona görə ki, qoca ağanın nökərinin tipi Çexovdan əvvəl yüz dəfə yazılmışdı. Qalanları, təkrar edirəm, sadəcə dözülməzdir[6]. Çexov mülkləri bilmirdi, belə bağlar yox idi". 2013-cü ildə həftəlik "Kommersant-Dengi" iqtisadi jurnalında dərc olunan "Albalı Cash" məqaləsində Elena Chirkova pyesi iqtisadi təhlilə məruz qoyaraq, Lyubov Ranevskayanın əmlakı satmaqla niyə və nə qədər ucuzlaşdığını öyrənmək məqsədi daşıyır Məqalə müəllifinin sözlərinə görə, Ranevskaya nə etdiyini başa düşürdü, lakin "truba çağırışı" iqtisadi maraqdan daha güclü oldu. Chirkova belə qənaətə gəlir ki, "Lopaxin o qədər tələsik doğradı ki, baltanın səsini gedən Ranevskaya eşitdi"[7].
 |
 |
UREYIM.AZ |  |
 |
|