. Ureyim.az

Kiril Qrafikali Elifbali Diller Siyahisi - Wikipedia - Ureyim.az

Ana Səhifə - Kiril Qrafikali Elifbali Diller Siyahisi

Kirill qrafikalı əlifbalı dillər siyahısı — kiril qrafikası əsasında əlifbası olan və ya olmuş dillərin siyahısı.

Kiril qrafikalı əlifbaların yayıldığı ərazi

Mündəricat

  • 1 Hind-Avropa dilləri
  • 2 Qafqaz dilləri
  • 3 Çin-Tibet dilləri
  • 4 Çukot-kamçat dilləri
  • 5 Monqol dilləri
  • 6 Tunqus-mancur dilləri
  • 7 Türk dilləri
  • 8 Ural dilləri
  • 9 Digər dillər
  • 10 Mənbə
  • 11 İstinadlar

Hind-Avropa dilləri

redaktə
  • Baltik dilləri
    • Litva dili (XIX əsr sonu — 1904, latın qrafikası ilə yanaşı)
  • Hind-ari dilləri
    • Hind-ari dilləri
      • Qaraçı dili (Serbiya və SSRİ-də 1927-ci ildən)
    • İran dil qrupu
      • Beluc dili (Türkmənistan 1980-ci ildən)
      • Kürd dili (SSRİ ərazisində 1946-cı ildən, hal-hazırda parktiki olaraq istifadə edilmir)
      • Osetin dili (XVIII əsr — 1924; 1938-ci ildən)
      • Tacik dili (1940-cı ildən)
      • Dağ yəhudiləri dili (1938). Azərbaycanda 1990-cı ildən latın qrafikindən istifadə edilir)
      • Şuqnan dili (1980-ci ildən)
      • Yaqnob dili (1990-cı ildən)
  • Roman dilləri
    • Moldovan dili (1932-ci ilədək; 1937–1989 illərdə Moldovada; Dnestryanı bölgədə indiyədək)
    • Rumın dili (1860-cı ilədək)
    • Ladino dili Bolqarıstanda çap edilən bəzi sefard nəşrlərində.
  • Slavyan dilləri
    • Belorus dili
    • Bolqar dili
    • Makedon dili (1945-ci ildən)
    • Poles dili (1988-ci ildən)
    • Polyak dili (XIX əsr ortalarından cəhd edilir)
    • Rusin dili
    • Rus dili
    • Serb dili
    • Ukrayna dili
    • Qədim slavyan dili
    • Kilsə slavyan dili

Qafqaz dilləri

redaktə
  • Abazin dili (1938-ci ildən)
  • Abxaz dili (1862–1926; 1954-cü ildən)
  • Avar dili (XIX əsrdə ərəb qrafikası ilə paralel; 1938-ci ildən)
  • Aqul dili (1990-cı ildən)
  • Adıgey dili (1938-ci ildən)
  • Arçin dili (2000-ci ildən cəhd edilir)
  • Axvax dili (1980-ci ildən cəhd edilir)
  • Dargin dilləri (XIX əsrin sonu — XX əsrin əvvəli, ərəb qrafikası ilə paralel; 1938-ci ildən)
  • İnquş dili (1937-ci ildən)
  • Kabardin-çərkəz dili (XIX əsrin sonu — XX əsrin əvvəli, ərəb qrafikası ilə paralel; 1936-cı ildən)
  • Qubaçi dili (1990-cı ildən cəhd edilir)
  • Lak dili (XIX əsrin sonu — XX əsrin əvvəli, ərəb qrafikası ilə paralel; 1938-ci ildən)
  • Ləzgi dili (XIX əsrin sonu — XX əsrin əvvəli, ərəb qrafikası ilə paralel; 1938-ci ildən)
  • Rutul dili (1990-cı ildən)
  • Tabasaran dili (1938-ci ildən)
  • Udin dili (1990-cı ildən latın qrafikası ilə paralel cəhd edilir)
  • Xınalıq dili (1990-cı ildən cəhd edilir)
  • Saxur dili (1990-cı ildən, latın qrafikası ilə paralel)
  • Sez dili (1993-cü ildən)
  • Çeçen dili (1938-ci ildən, 1991–2000-ci illərdə həmçinin latın qrafikası)

Çin-Tibet dilləri

redaktə
  • çin qolu
    • Dunqan dili (1953-cü ildən)

Çukot-kamçat dilləri

redaktə
  • İtelmen dili (1980-ci ildən)
  • Koryak dili (1937-ci ildən)
  • Çukot dili (1937-ci ildən)

Monqol dilləri

redaktə
  • Buryat dili (XIX əsr sonu — XX əsr əvvəli, monqol qrafikalı ilə paralel; 1939-cu ildən)
  • Kalmık dili (1924–1930; 1938-ci ildən)
  • Monqol dili (1940-cı ildən)
  • Daur dili (1957-ci ildən cəhd edilir)

Tunqus-mancur dilləri

redaktə
  • Nanay dili (XIX əsr sonu cəhdləri; 1928–1929; 1937-ci ildən)
  • Negidal dili (2009-cu ildən)
  • Orok dili (2008-ci ildən)
  • Oroçi dili (2000-ci ildən)
  • Sibin dialekti (1957-ci ildən cəhd edilir)
  • Udegey dili (1937-ci ildən)
  • Ulçi dili (2001-ci ildən)
  • Evenk dili (XIX əsr sonundan cəhd ; 1937-ci ildən)
  • Even dili (1937-ci ildən)

Türk dilləri

redaktə
  • Azərbaycan dili (1939–1991; 1991–2001-ci illərdə paralel surətdə latın qrafikası ilə birgə. Dağıstanda azərbaycanlılar kiril əlifbası ilə təhsil alırlar.[1])
  • Altay dili (1845–1928; 1938-ci ildən)
  • Başqırd dili (XIX əsr sonu — XX əsr əvvəli, ərəb qrafikalı ilə paralel; 1940-cı ildən)
  • Qaqauz dili (XIX əsr sonu — XX əsr əvvəli; 1957–1990-ci illər)
  • Dolqan dili (1973-cü ildən)
  • Qazax dili (XIX əsr sonu — XX əsr əvvəli, ərəb qrafikalı ilə paralel; 1940-cı ildən)
  • Karaim dili (XX əsr)
  • Qaraqalpak dili (1940–1994)
  • Qaraçay-balkar dili (1936-cı ildən)
  • Qırğız dili (1940-cı ildən)
  • Krım-tatar dili (1938–1990, bəzən indi də istifadə edilir)
  • Qırımçaq dili (1990)
  • Kumandin dili (1990-cı ildən cəhd edilir)
  • Qumuq dili (1938-ci ildən)
  • Noqay dili (1938-ci ildən)
  • Soyot-tuka dili (2000-ci ildən)
  • Tatar dili (XIX əsrin sonu — XX əsrin əvvəli, ərəb qrafikası ilə paralel; 1938-ci ildən)
  • Teleut dili (2004-cü ildən)
  • Tofalar dili (1988-ci ildən)
  • Tuva dili (1920-ci ildən cəhd edilir; 1941-ci ildən)
  • Türkmən dili (1940–1995, indi də latın qrafikası ilə yanaşı istifadə edilir)
  • Özbək dili (1941–1998; 1998-ci ildən latın qrafikası ilə paralel istifadə edilir)
  • Uyğur dili (1947-ci ildən)
  • Xakas dili (XIX əsrin sonu — 1929-cu il; 1939-cu ildən)
  • Çuvaş dili (XVIII əsr sonundan)
  • Şor dili (XIX əsr sonu — 1929; 1938-ci ildən)
  • Saxa dili (XIX əsr — 1917-ci il; 1939-cu ildən)

Ural dilləri

redaktə
  • Samodi dilləri
    • Nqanasan dili (1990-cı ildən)
    • Nenes dili (XIX əsr sonundan cəhdlər; 1937-ci ildən)
    • Selkup dili (XIX əsr sonundan cəhdlər; 1937-ci ildən)
    • Enes dili (1980-cı ildən cəhdlər)
  • Fin-uqor dilləri
    • Veps dili (1980-ci lin sonlarından — начала 1990-cı illərin əvvəlləri cəhdlər; 2010-ci ilədən)
    • Karel dili (XIX–XX əsr əvvəli; 1937–1940)
    • Komi dili (Qədim perm yazısına bax)
      • Komi-zıryan dili (XIX əsrin əvvəli — 1930; 1936-cı ildən)
      • Komi-permyak dili (XIX əsrin sonu — 1930; 1936-cı ildən)
      • Komi-yazvin dili (2003-cü ildən)
    • Mansi dili (XX əsrin əvvəlində cəhdlər; 1937-ci ildən)
    • Mariy dili (XVIII əsrin sonlarından cəhdlər)
    • Mordov dilləri
      • Mokşan dili (XVIII əsrin sonlarından)
      • Erzyan dili (XVIII əsrin sonlarından)
    • Saam dili (XIX əsr sonlarından cəhdlər; 1937–1938; 1982-ci ildən (ancaq Rusiyada))
    • Udmurt dili (XVIII əsrin sonlarından)
    • Xantı dili (XIX əsrin sonlarından — XX əsrin əvvəllərinə cəhdlər; 1937-ci ildən)

Digər dillər

redaktə
  • Aleut dili (XIX–XX əsr əvvəli; 1990-cı ildən)
  • Alyutik dili (XIX–XX əsr əvvəli; 1990-cı ildən)
  • assuriya (aysoru, yeni suriya dili) (SSRİ ərazisində 1920-ci illərdə)
  • Ket dili (1980-ci illərdən)
  • Nivx dili (1937-ci ildən)
  • Tlinkit dili (XIX–XX əsr əvvəli cəhdləri)
  • Eskimos dili (XIX əsr sonundan cəhdlər; 1937-ci ildən Rusiya ərazisində)
  • Yukagir dili (1987-ci ildən)
  • Süni dillər
    • Ümumslavyan dili
    • Slovyan dili

Mənbə

redaktə
  • Kiril qrafikası əsasında əlifbası olan qeyri-slavyan dilləri
  • Slavyan dillərinin əlifbaları

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ "Dərbənd" azərbaycan dilli qəzet başlığı latın qrafikası ilə olsa da, qəzet kiril qrafikası ilə çıxır. qəzetin saytı Arxivləşdirilib 2013-10-19 at the Wayback Machine
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Kiril_qrafikalı_əlifbalı_dillər_siyahısı&oldid=6105355"
UREYIM.AZ