. Ureyim.az

Muasir Ukrayna Ensiklopediyasi - Wikipedia - Ureyim.az

Ana Səhifə - Muasir Ukrayna Ensiklopediyasi

Müasir Ukrayna Ensiklopediyası (MUE; ukr. Енциклопедія сучасної України, ЕСУ) — ilk ümumukrayna ensiklopediyası. 30 cildin nəşri planlaşdırılır. Bu cildlərdə 100 mindən çox məqalə, təxminən 80 min illüstrasiya və rəngli əlavələr olacaq. 2021-ci ilin yanvar ayına qədər 22 cild nəşr olunmuşdur. Hər cildin tirajı 10,000 nüsxədir. 2001-ci ildən nəşr edilir.

Müasir Ukrayna Ensiklopediyası
Ölkə
  •  Ukrayna
Sayt esu.com.ua
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mündəricat

  • 1 Təsviri
    • 1.1 Elektron versiya
  • 2 Cildlər
  • 3 Redaksiya heyəti
  • 4 Əlavə ədəbiyyat
  • 5 Xarici keçidlər

Təsviri

redaktə

Müasir Ukrayna Ensiklopediyası müasir Ukraynanın hərtərəfli obrazını təqdim edir. MUE Ukrayna ensiklopediyalarının ənənələrini, xüsusilə Ukrayna Ümumi Ensiklopediyasını, Ukraynaşünaslıq Ensiklopediyasını və Ukrayna Sovet Ensiklopediyasını davam etdirir. Bu, dünya üçün Ukrayna haqqında bilik mənbəyidir.[1]

MUE elmin və incəsənətin tanınmış nümayəndələri, aktyorlar, idmançılar, yazıçılar, siyasi, ictimai və dövlət xadimləri haqqında çoxsaylı şəxsiyyət məqalələri dərc edir. MUE-nun yaradıcı komandası ideoloji səbəblərlə qeyd olunmayan bir çox az tanınan ukraynalılar haqqında məlumatları tarixi və elmi dövriyyəyə daxil edir, yenilənmiş bioqrafik məlumatlar təqdim edir. MUE-da Ukrayna ilə əlaqəli ümumi hadisələr, qurumlar, konsepsiyalar və elmi istiqamətlərə həsr olunmuş böyük bir məqalə bloku var.[2]

MUE təkcə Ukrayna vətəndaşları haqqında yox, həm də mühacirətdə müxtəlif sahələrdə məşhurlaşmış ukraynalılar haqqında məlumatları özündə birləşdirir. Ensiklopediyada Ukraynanı araşdıran xarici tədqiqatçılar haqqında məqalələr, həmçinin Ukraynadan kənarda ukraynalıların kompakt yaşayış yerləri haqqında yazılar var. Ensiklopediya Ukraynada yaşayan milli azlıqların tarixi, qurumları, nəşrləri və tanınmış nümayəndələri haqqında məlumat verir.[3]

MUE-nun məzmunu Ukraynanın bütün regionlarını əhatə edir, Ukrayna şəhərləri, rayonları və şəhər tipli qəsəbələr haqqında ətraflı məqalələr təqdim edir, burada tarix, təbii şərait, iqtisadi vəziyyət, sənaye və kənd təsərrüfatının inkişafı, elmi və təhsil müəssisələri, mədəni qurumlar, dini icmalar və bu yerlərin tanınmış doğma sakinləri haqqında məlumatlar verilir. MUE bütün dövlət və əksər qeyri-dövlət ali təhsil müəssisələri, akademik qurumlar, tədqiqat institutları və müxtəlif mülkiyyət formalarına malik ən mühüm sənaye müəssisələri haqqında məqalələr ehtiva edir.[4]

MUE çoxsaylı illüstrativ materiallar: xəritələr, cədvəllər və digər illüstrasiyalara malikdir. MUE-nun demək olar ki, bütün məqalələrində ən mühüm biblioqrafiya verilir.

MUE-nun müəllifləri arasında Ukrayna Milli Elmlər Akademiyasının və sənaye akademiyalarının aparıcı mütəxəssisləri, ali təhsil müəssisələrinin tədqiqatçıları, incəsənət tarixçiləri, yerli tarixçilər, diasporun elmi nümayəndələri və gənc müəlliflər var. MUE Ukrayna Milli Elmlər Akademiyasının Ensiklopedik Tədqiqatlar İnstitutu tərəfindən dəstəklənir, bu institutda Müasir Ukrayna Ensiklopediyasının Elmi Tədqiqat və Elmi-Təşkilati Dəstək Şöbəsi fəaliyyət göstərir.[5]

MUE 2002-ci ildə "İlin Adamı" Milli Proqramında "İlin Mədəni Layihəsi" nominasiyasında laureat olmuşdur.

Elektron versiya

redaktə

Müasir Ukrayna Ensiklopediyası 2014-cü ildən etibarən onlayn versiyaya malikdir.[6]

2019-cu ilin oktyabr ayının əvvəllərinə olan məlumata görə, ukraynalı internet istifadəçiləri arasında populyar olan bütün saytların beynəlxalq "Alexa Internet" xidməti tərəfindən dərc olunan reytinqində "Müasir Ukrayna Ensiklopediyası"nın elektron versiyası 3105-ci yerdə idi. Digər ukraynaca onlayn ensiklopediyalarla müqayisədə o, "Vikipediya"dan (7-ci yer) xeyli geri qalırdı, lakin Böyük Ukrayna Ensiklopediyasının elektron versiyasını (9718-ci yer) qabaqlayırdı. Ukrayna Milli Elmlər Akademiyasının Ensiklopedik Tədqiqatlar İnstitutunun tədqiqatçısı, filologiya elmləri namizədi Aleksandr İşçenko bunu VUE saytının MUE saytından xeyli gənc olması ilə izah edir ki, bu da "Google" kimi axtarış sistemlərində veb səhifələrin yerləşdirilməsinə təsir göstərir. Bununla belə, "Vikipediya"dan geri qalmanın əsas səbəbi sonuncunun böyük həcmi idi. 2019-cu ilin iyul ayına olan məlumata görə, Vikipediyada 301 dil bölməsi var idi və bunlar birlikdə 50 milyondan çox məqalə ehtiva edirdi ("Ukraynca Vikipediya" saytında 1 oktyabr 2024-cü ilə olan məlumata görə 1,347,198-dən çox məqalə var), halbuki MUE-nun onlayn versiyası o dövrdə təxminən 76 min veb səhifədən ibarət idi. MUE-nun elektron versiyasının çatışmazlıqlarından biri kağız cildlərdən keçən daimi söz ixtisarıdır ki, bu, nəşrlərin həcmi ilə bağlı məhdudiyyətlər səbəbindən məlumatın təqdim olunmasının qəbul edilmiş formasıdır. İnternet istifadəçiləri üçün, kağız qənaətinin artıq zəruri olmadığı bir mühitdə, bu forma oxunan mətnin müəyyən dərəcədə anlaşılmazlığına səbəb olur.[7]

2021-ci il məlumatlarına görə, Kiyev, Lvov və İvano-Frankivsk MUE-nun elektron versiyasının ən populyar olduğu şəhərlərdir. "Karpatlar (Karpat dağları)", "Ətraf mühitin çirklənməsi", "Bioloji sistem" saytdakı ən populyar məqalələrdir.[8]

Cildlər

redaktə
Cild Başlıq Nəşr ili Səhifələr Məqalə sayı İllüstrasiyalar Xəritələr ISBN
1 А 2001 823 2732 1628 12 ISBN 966-02-2075-8
2 Б— Біо 2003 871 3644 3172 33 ISBN 978-966-02-2681-0
3 Біо— Бя 2004 695 3155 2640 19 ISBN 978-966-02-2682-9
4 В— Вог 2005 699 3015 2486 29 966-02-3354-X
5 Вод— Гн 2006 727 3198 2642 20 ISBN 978-966-02-3355-8
6 Го— Гю 2006 711 3289 3230 14 ISBN 978-966-02-3966-1
7 Ґ— Ді 2007 707 2645 2522 14 ISBN 978-966-02-4457-3
8 Дл— Дя + А— Ґ (доб.) 2008 715 3063 3107 14 ISBN 978-966-02-4458-0
9 Е— Ж 2009 711 2546 2216 10 ISBN 978-966-02-5720-7
10 З— Зор 2010 711 2759 2622 18 ISBN 978-966-02-5721-4
11 Зор— Как 2011 711 2576 2468 13 ISBN 978-966-02-6092-4
12 Кал— Киї 2012 711 2685 2649 16 ISBN 978-966-02-6472-4
13 Киї— Кок 2013 711 3032 3192 13 ISBN 978-966-02-6814-2
14 Кол— Кос 2014 768 3136 3037 14 ISBN 978-966-02-7304-7
15 Кот— Куз 2014 712 3177 3061 20 ISBN 978-966-02-7305-4
16 Куз— Лев 2016 711 3004 3078 5 ISBN 978-966-02-7998-8
17 Лег— Лощ 2016 711 2560 2622 9 ISBN 978-966-02-7999-5
18 Лт— Малицький 2017 711 2363 2677 12 ISBN 978-966-02-8303-9
19 Малиш— Медицина 2018 688 2355 2651 7 ISBN 978-966-02-8345-9
20 Медична— Мікоян 2018 688 2059 2315 11 ISBN 978-966-02-8346-6
21 Мікро— Моя 2019 712 ISBN 978-966-02-9001-3
22 Мр— На 2020 712 ISBN 978-966-621-693-2
23 Нг— Ня 2021 832 2665 3096 32 ISBN 978-966-02-9624-4
24 O 2022 944 3000 2911 21 ISBN 978-966-02-9960-3

Redaksiya heyəti

redaktə

Müasir Ukrayna Ensiklopediyasının redaksiya heyəti Dzyuba İ. M. (həmsədr), Jukovski A. İ. (həmsədr), Romaniv O. N. (həmsədr), Jeleznyak N. Q. (icra katibi), Baranetski V. N., Burkat V. P., Qamkalo İ. D., Qeets V. M., Qolovaxa E. İ., Qorbaçov D. E., Kotlyar S. P., Qrodzinski D. M., İsayevich Y. D., Kulçitski S. V., Kuras İ. F., Litvin V. M., Lisovoy V. S., Makarenko D. E., Şçerba V. M., Marinıç A. M., Melnik N. İ., Mişaniç A. V., Naulko V. İ., Onişçenko A. S., Paton B. E., Pilipenko V. V., Piriq L. A., Poxodenko V. D., Serqiyenko İ. V., Şidlovski A. K., Şpak A. P. və Yatskiv Y. S.-dən ibarətdir.

Əlavə ədəbiyyat

redaktə
  • Сущенко Ольга. ""Енциклопедія сучасної України" стане паспортом держави?" // Час.— 25 вересня— 1 жовтня 1997 р.
  • Блюміна І. "Трохи з історії енциклопедичних видань у нашій країні" // "Вітчизна".— № 1, 2002 р.— С. 146–147.
  • "Перший том "Енциклопедії сучасної України" (ЕСУ) презентуватимуть у конференц-залі Міжнародного фонду "Відродження"" // Хрещатик.— 23 січня 2002 р.— № 9.— С. 1.
  • "Презентуется первый том Энциклопедии Современной Украины" // Вечерняя Одесса.— 24 января 2002г.— № 12.— С. 4.
  • "Є перший том Енциклопедії сучасної України" // Волинь (м. Луцьк).— 24 січня 2002 р.— № 9.— С. 1.
  • Добжанська Б. "Іван Дзюба сказав "А"" // Хрещатик.— 24 січня 2002 р.— № 10 (2021).— С. 1–2.
  • "Перший том Енциклопедії сучасної України" // Урядовий кур’єр.— 24 січня 2002 р.— № 15.— С. 1.
  • Олтаржевська Л. "Уся Україна— в одній енциклопедії, перший з 25 томів якої вже вийшов у наклад" // Україна молода.— 26 січня 2002 р.
  • "Над энциклопедией без гонорара работали более 1000 авторов" // Сегодня.— 28 января 2002г.— № 19.- С. 8.
  • Свідзинський А. "Енциклопедичні справи в Україні: досягнення і невдачі" // Розбудова держави.— № 1–4, 2002.— С. 30–43.
  • Раскина Е. "Энциклопедия без предубеждений" // ???— 2 лютого 2002 р.— № 4.— С. 17.
  • Микола Железняк: "Гортаючи ці сторінки, відчуймо гордість, що ми українці" (інтерв’ю) // Урядовий кур’єр.— 9 лютого 2002 р.— № 27.— С. 7.
  • "ЕСУ— енциклопедія сучасної України" // Слово Просвіти.— 15 лютого 2002 р.— № 7.
  • Потапенко Ю. "Перша літера "візитівки держави"" // Голос України.— 15 лютого 2002 р.
  • Анничев А. "История и современность Украины" // Вечерний Харьков.— 16 марта 2002.— № 30.— С. 3.
  • Афанасьєв І. "Енциклопедія сучасної України" // Вечірній Київ.— 20 лютого 2002 р.— С. 6.
  • Копистинська Ірина. "Енциклопедію читати— про Україну правду знати!" // Українське слово.— 21–27 лютого 2002 р.— Ч. 8.— С. 13.
  • "Енциклопедія дозволяє побачити, в якій країні живемо (Розмова з відповідальним секретарем головної редколегії ЕСУ Миколою Железняком)" // Західний кур’єр.— 12 березня 2002 р.— № 21 (795).— С. 2.
  • Блюміна Ірина. "Перша ластівка "Енциклопедії Сучасної України"" // Культура і життя. 20 березня 2002 р.— № 11.— С. 2.
  • Woronovycz R. "First volume of Encyclopedia of Modern Ukraine released in Kyiv" // The Ukrainian weekly.— March, 24.— 2002.
  • Савченко О. "Помітна подія— I-ий том Енциклопедії сучасної України" // Свобода.— 29 березня 2002 р.— № 13.— С. 17.
  • Камінська Оксана. "Багатотомний образ України" // Аудиторія.— 5–11 квітня 2002 р.— Ч. 11.— С. 3.
  • Кравець Степан. "Тернополяни в "Енциклопедії Сучасної України"" // Вільне життя.— 20 квітня 2002 р.
  • Голда Д. "Повернуті імена" // Зоря.— 5 червня 2002 р.— № 47 (9781).— С. 3.
  • "Книга, яка відкриє Україну (Лист І. Дзюби, А. Жуковського, М. Железняка до закордонних українців)" // Свобода.— 16 серпня 2002 р.— № 33.— С.15.
  • "У 2002 році планується видати другий і третій томи Енциклопедії Сучасної України (ЕСУ)" // Пульс недели.— 5 вересня 2002 р.— № 36 (119).— С. 2.
  • Дзюба С. "У нинішньому році вийдуть другий і третій томи Енциклопедії Сучасної України (ЕСУ)" // Чернігівський вісник.— 12 вересня 2002 р.— № 37.— С. 11.
  • "У 2002 році планується видати другий і третій томи енциклопедії сучасної України (ЕСУ)" // Сіверщина. 13 вересня 2002 р.— № 37.— С. 2.
  • "Енциклопедія Сучасної України— повниться криниця знань" // Освіта України.— 22 жовтня 2002 р.— № 84.
  • Мирошниченко Е. "Николаевцы— в "Енциклопедії Сучасної України"" // Вечерний Николаев.— 2 января 2003г.
  • Nevrlý M. [Рецензія] "Encyclopedija Sučasnoji Ukrajiny. Písmeno A. Kyjiv, Nacional’na Academija nauk Ukrajiny 2001". 824 s. // Historický časopis, roč. 51; 2, 2003.
  • Nevrlý M. [Рецензія] "Encyclopedija Sučasnoji Ukrajiny. Písmeno A. Kyjiv, Nacional’na Academija nauk Ukrajiny 2001". 824 s. // Slovanský přehled.— 2/2003.
  • Корнійчук Володимир. "ЕСУ— це подія у духовному часопросторі України" // Українська музична газета.— Січень— березень 2003 р.— № 1 (43)— С. 7.
  • Ł. Semeniuk. "Encyclopedia nowego tysąiclecia" // Над Бугом і Нарвою.— 2008.— № 1 (95).— С. 44–45.
  • "Наша енциклопедія цікава тим, що її творять люди з усієї України: В. о. директора Інституту енциклопедичних досліджень Микола Железняк розповів "Вечірці" про "Енциклопедію Сучасної України" та відродження давніх словників" // Вечірній Київ.— 19 червня 2009 р.— № 80 (18415).— С. 15.

Xarici keçidlər

redaktə
  • Институт энциклопедических исследований НАН Украины (ukr.)
  • Энциклопедия современной Украины
  • Гіржов Віктор. Енциклопедія сучасної України представлена в Москві // День.— 2007.— 19 січня.
  1. ↑ Şablon:Cite web 2
  2. ↑ Şablon:Cite web 2
  3. ↑ Zhelezniak, Mykola. "Encyclopedia of Modern Ukraine in the challenges of today". The Encyclopedia Herald of Ukraine (ingilis). 2019. doi:10.37068/evu.11.1. ISSN 2706-9990. 27 січня 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-23.
  4. ↑ Железняк, Микола. "Енциклопедія сучасної України" (PDF). Наукове товариство імені Шевченка. Енциклопедія (ukrayna). НТШ, Інститут енциклопедичних досліджень НАНУ. 2022.
  5. ↑ Бойко, Юлія. (2016). Енциклопедія Сучасної України— основний науковий проєкт Інституту енциклопедичних досліджень НАН України. Гілея: науковий вісник, 111, 96–99.
  6. ↑ "Про Енциклопедію Сучасної України" (українська). Інститут енциклопедичних досліджень НАН України. 2014-10-01. 16 січня 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-23.
  7. ↑ Олександр Іщенко. "«Енциклопедія Сучасної України» vs. «Вікіпедія»: рівень популярності в українському інформаційному просторі". Енциклопедичний вісник України. 2019. səh. 23–30. 24 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 April 2025.
  8. ↑ Железняк, М.Г.; Іщенко, О.С.; Очеретянко, С.І.; Давиденко, О.В., Українська електронна енциклопедистика в соціогуманітарному вимірі: монографія, Київ, 2021, doi:10.37068/b/9789660296770, 13 січня 2022 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2022-01-13
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Müasir_Ukrayna_Ensiklopediyası&oldid=8105354"
UREYIM.AZ