Bu, İran məqaləsinin müzakirə səhifəsidir. |
Məqalə prinsipləri
|
Hi ! This article not only suffers for lack of sufficient data , but also FALSE information ! Just look at this passage :
"İran dövləti Azərbaycan Türklərini assimilyasiya etmək üçün parçalama siyasəti yürüdür. Tarixi Azərbaycan-Türk torpaqlarını bir neçə vilayətə (Ostan) ayıraraq Türk millətinin iradəsini qırmağa çalışır "
That's not true ! Iran's provincial division is based on the local needs ,and there is no political reason in that !
I am an Iranian Turk but can not write Turkish in Latin words.
I also gather that some might not be able to read my Turkish if I write in Persian-Arabic alphabet. So I write my opinion in English.
This article should be name Azerbaijanis in Iran. If you look at the article Iran in English Wikipedia, that is about Iran, its population, language, ethnicities, its government, its geoghraphy and history.
The current article has only few lines about Iran and the rest is about how Iranian policies worked against Iranians whose mother tongue is Turkish (Azeri).
MENE ELE GELIR KI HEC VAXTI KURDUSTAN DEYE BIR DEVLET OLMAYIB AMA BURDA KURDUSTAN DEVLETI YAZIR BU MENCE SEHV FIKIRDIR..IKINCI IRANDA YASHAYAN TURKLER 23 FAIZ DEYIL COXDUR CUNKU HELE KOHNE HESABLARDA 35 MILYON TURKUN ORADA YASHADIGINI ESHITMISINIZ BU O DEMEKDIR KI EN AZINDAN IRANIN 50 FAIZ EHALISI TURKLERDIR BELE DESEK NEINKI BASHQA MILLETLERDEN HETTA FARSLARDAN BELE COXDULAR........ — Bu imzasız yazı 94.100.238.108 (m) tərəfindən əlavə edilib;
Məzmunundakı bu hissə məqalədən çıxarılsa da (Hərtərəfli məlumat yoxdur) istifadə oluna biləcək materiallar var:
İran ölkəsi Azərbaycanın cənub sərhədində Xəzər və Omman dənizi arasinda vaqi olub. İran çox millətli dövlətdir. Bunların ən böyüyü Azərbaycan Türkləri , Farslar, Kürdlər, ve Ərəblərdir. Ölkənin etnik tərkibi heç bir siyahıya götürülməyib, amma bəzi mənbə'lərə görə statistik göstəricilər belədir: , Azərbaycan Türkləri - 23%,Farslar - 51%, Giləki-mazandarani - 8%, Kürd - 5%, Ərəb - 3%, Türkmən - 2%, Bəluç - 2%, Lur - 1% və digərləri - 1%.
Əhalinin böyük əksəriyyətinin Azərbaycan Türkləri olmasına baxmayaraq Türk dilində oxuma-yazma qəti qadağan edilmişdir. İranı 1925 ilinə kimi, min ilə yaxin Türk mənşəli sülalələr idarə etmişlər. 1925-ci ildə isə Farslar ingilislərin yardımıyla hakimiyyəti ələ keçirtmişlər. Bundan sonra hakimiyyətə keçən şah fars şovinistliyini bildirmək üçün Pəhləvi soyadını qəbul etmişdir. 1925-1979-ci illər boyunca Türk dilində rəsmi yazmaq, nəşr etmək və danışmaq qadağan edilmişdir. Bir neçə kitabdan başqa, Azərbaycan dilində heç bir kitab çap edilməmişdir.
Radio yayımında gündə bir-iki sa'at Fars dilinə qarışıq Azərbaycan dilində verlişlər yalnız Təbriz və Urmiya radio stansiyalarından yayımlanır. Bu səviyyə İslam Cumhuriyyəti dövründə də dəyişilməyib.
İran dövləti Azərbaycan Türklərini assimilyasiya etmək üçün parçalama siyasəti yürüdür. Tarixi Azərbaycan-Türk torpaqlarını bir neçə vilayətə (Ostan) ayıraraq Türk millətinin iradəsini qırmağa çalışır. Azərbaycan torpaqlarında kütləvi şəkildə iyrənc Farslaşdırma siyasəti yürüdülür. Azərbaycan Türkcəsində qəzet və dərgilər himayə olunmur.
(2005-ci il səyahəsinə görə)
Tehran | 6,350,000 | |
Təbriz | 1,350,000 | |
Urmiyə | 725,000 | |
Kərəc | 1.377.450 | |
Qəzvin | 349.821 | |
Ərdəbil | 470,000 | |
Zəncan | 390,000 | |
Xoy | 320,000 | |
Marağa | 218,000 |
İran adı bir bölgə, hökümət və dövlət adı olarq, Səfəvilər zamanı adlandırılıb. (Şah Abbas dövru) və on zamandan bəri İranda işənib. Ondan avvəl bölgələr ayrı ayrı adlariyla tanınırdı. İran adı yalnız dastanlarda və əfsanələrdə bir mifologia ad kimi Turan adli afsanəvi ölkənin adı kimiydir. Bu əfsanələrdə İran ölkəsi indiki İranın cənub şərqi və Xurasan, İran adlanmışdır. İndiki İrana bölgəsinə islam dövründən sonra Əcəmistan, mərkəzi hissəsinə Fars və İraq-i-Əcəm də deyilirdi.
1925 inci ildə Riza Şah xarici dövlətlərdən istadi ki Ölkəni Persia, Pers yox Iran adlandırsınlar. Qərb ölkələri İranı Yunan vasitəsilə tnıdıqları üçün Yunanlılar kimi Persia . Persious adiyla tanırdırlar. --Mehrdad 18:37, 31 Mart 2007 (UTC)
Məqalədə olsa çox yaxçı olar. Lütfən siz zəhmətin çəkin. --Mehrdad 19:33, 31 Mart 2007 (UTC)
İranın əvvəlki paytaxtları kimi İsfahanı, Şirazı, Həmədanı, Qəzvini göstərmisiniz. Anlamaq olmur niyə Təbrizi paytaxt kimi göstərməmisiniz? Əgər Təbrizi İranın tarixi paytaxtı kimi hesab etmirsinizsə, onda niyə Qəzvini hesab edirsiniz? Axı Qəzvin də Azərbaycan şəhəridir. Yeri gələndə Həmədanı da müəyyən şərtlərlə Azərbaycancan şəhəri hesab etmək olar. Müəyyən etmək lazımdır ki İran haradır, Azərbaycan hara? Yoxsa bu gələcəkdə böyük çətinliklər yaradacaq. https://az.wikipedia.org/wiki/?q=%C4%B0stifad%C9%99%C3%A7i:V%C3%BCqar_X%C9%99zaral%C4%B1 — Bu imzasız yazı Herbert Markuze (m • t) adlı istifadəçi tərəfindən əlavə edilib; 19:28, 10 oktyabr 2013 (UTC)Cavabla
məqalədə ƏHALİ qismətində yazılmış, iranlıların 10-12% talışlı olmaği həqiqətdən uzaqdır ingilizce vikipedia və CİA factbook və digər mənbə`lərdə de belə bir şey yazılmeyib (sorry for my bad latin-azeri) --Dr.Hamed (İmza sonradan qoyuldu --A_M_D)
Buyurub bu mənbədən İranda ən böyük Azərbaycan şəhərləri haqqında məlumat ala bilərsiniz ;http://www.xist.org/cntry/iran.aspx Hörmətlə !--Büyük Asparuh Bulgar 13:14, 16 Aprel 2009 (UTC)
bu keçidlərdə İranın əhalisinə dair riyazi dəqiqlik (Excel formətində) var.bütün sənədləri burdan Download edə bilərsiniz.
--Axan.bulut 11:05, 16 Aprel 2009 (UTC) misal:(zip):
başqa saytlar rəsmi deyil.--Axan.bulut 13:31, 16 Aprel 2009 (UTC)
Bu şəkilin istinadi ( mənbəyi ) bir weblogdir, Ona görə də etibarlı deyil. In fact 08:30, 30 dekabr 2012 (UTC)Cavabla
Məqalədə "İran" sözünün etimoıogiyası haqda bir cümlə belə yoxdur. Halbu ki, ayrıca paraqraf olmalıdır. Praqrafı əlavə edirəm. Qeyd edirəm, İran dövlətinin adı yox, İran sözünün etomologiyası. Yazan olmasa mən özüm EM-dən istifadə edib yazaram.— NR SHENER (müzakirə) 13:51, 11 oktyabr 2021 (UTC)Cavabla
Məqalədə "Şah İsmayıl 1501-ci ildə Azərbaycanın şahı titulunu qəbul etdi" cümləsinə istinad verdim (22). Ancaq şablona düşmədi. Xsusi şablonda yığılıb. Bacaran varsa bu istinadı şablona yerləşdirməsini xahiş edirəm.
Richard Trapper. Shahsevid in Sevefid Persia // Bulletin of the Schopol of Oriental and African studies. — University of London, 1974. — V. 37 (2). — P. 321—354.
"He was crowed Shāh of Ādharbāyjān in July 1501 at Tabriz".
— NR SHENER (müzakirə) 02:00, 12 oktyabr 2021 (UTC)Cavabla