 |
 |
Ureyim.az |  |
 |
Məhzunə əsl adı Mehriban Molla Başman qızı (özb. Mehribon mulla Boshmon qizi; 1811, Kokand – bilinmir) — XIX əsr Özbək şairəsi, Özbəkistan ədəbiyyatının və orta əsr Kokand ədəbiyyatının klassiki. Nadirə və Üveysi ilə yanaşı, çağatay dilində Kokand qadın poeziyasının nümayəndəsi.[1]
| Məhzunə | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 1811 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | bilinmir |
| Fəaliyyəti | yazıçı |
| Əsərlərinin dili | Özbək dili |
Təxəllüsü Məhzunə olan Mehriban Molla Başman qızının fəaliyyət illəri XIX əsrin birinci yarısına düşür. O, Kokandin Qataqon məhələsində Molla Başmanın ailəsində anadan olub. Onun atası məhəllə məscidinin imamı Molla Başman Axund dövrün təhsilli adamlarından olub. O ilk təhsilini valideynlərindən alıb. Məhzunə ərəb və fars dillərini mükəmməl öyrənib. Əlişir Nəvai, Əbdürrəhman Cami, Məhəmməd Füzuli və başqalarının yaradıcılığından təsirlənərək özbək və tacik dillərində şeirlər yazıb.
Məhzunənin həyat və yaradıcılığı haqqında bəzi məlumatlara “Məcmuai şoyron” (Fəzli), “Təzkirət üş-şü-aro” (Həşmət) təzkirələrində rast gəlmək olar. Məhzunə şeirlərinin keyfiyyətindən həvəslə danışan şair Fəzli ilə poetik yazışmalar aparıb. Fəzlinin təzkirələrində Məhzunənin ziyalılığı və cavabdehliyi, onun Kokandda məşhur şair olması qeyd olunur. Həşmət, Pisəndi və tarixçi Əhmədcon Tora da Məhzunənin kamil şair olduğunu bildirirlər. Fəzli yeganə şairdir ki, onun şairlik qabiliyyəti, şəxsi keyfiyyətləri haqqında ən çox və ən isti fikirlər yazmışdır. Fəzli əsərində bu haqda belə yazır: “O, zəif olsa da, danışığın məzmununa görə kişilərdən üstündür”.[2]
Şair Fəzlinin 1821-ci ildə çap olunmuş “Şairlər məcmuəsi” məcmuəsində Məhzunənin bizə gəlib çatan bir neçə qəzəli yer alıb. Onun divanının mövcudluğu haqqında da məlumat vardır, lakin hələ də bu əsərlər tapılmayıb. Bəzi mənbələrə görə, şairə imam qızı olduğu üçün evliliyində bədbəxt olub, yaradıcılığında bu əksini tapıb. Onun ölüm tarixi məlum deyil.[3]
 |
 |
UREYIM.AZ |  |
 |
|