 |
 |
Ureyim.az |  |
 |
Nobar məhəlləsi (fars. نوبر) — Təbriz şəhərinin mərkəzində yerləşən tarixi məhəllələrdən biri.
| Nobar məhəlləsi | |
|---|---|
| 38°04′51″ şm. e. 46°17′24″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə | |
  Nobar məhəlləsi | |
Bu məhəllə şimaldan Rastaküçə və Məhəmməhin, cənubdan Yanıq təpələri, şərqdən Xiyavan və Məralan məhəllələri, qərbdən isə Çərəndab və Məhəmməhin məhəllələri ilə hüdudlanır. Nobar məhəlləsinin mühüm küçələrindən Hacı İsmayıl, Lələbiq (indiki Şəhid Yaşari küçəsi), Seyidlər (Çərəndab bölgəsinə daxildir) və Maqsudiyyəni qeyd etmək olar; bu məhəllələrdə çoxsaylı dolama küçələr mövcuddur. Habelə, Əkbərabad, Topçubaşı, Fəthullahov, Qorçubaşı və Molla başı adlı kəhrizlər də bu məhəllədə yerləşir. Nobar məhəlləsində 26 müxtəlif məscid mövcuddur ki, onlardan Qanlı məscidi (Çərəndab bölgəsinə daxildir) və Meydan məscidi ən mühümlərindən hesab olunur. Eyni zamanda, mədəni, yaşayış, hərbi və idman qurğularından ibarət olan Bağ-Şimal kompleksi və 21-ci Həmzə Seyyidüşşühəda hərbi hissəsi də bu məhəllədə yerləşir. Məhəllənin mərkəzi, adını Səfəvi dövrü sərkərdələrindən biri olan Maqsud bəydən alan Məqsudiyyə meydanıdır.[1]
Nadir Mirzə Nobar məhəlləsi haqqında belə yazır:[2]
Şəhərin cənub tərəfində yerləşən olduqca böyük bir yerdir. Əhalisi çoxdur və əksəriyyəti varlı, ticarətlə məşğul olan şəxslərdir. Bu səbəbdən, məhəllədə bir-birindən möhtəşəm tikililər inşa edilmişdir və bu binaların həyətləri məhsuldar ağaclar və sərv ağacları ilə doludur. Buranın meyvələri xüsusilə seçilir. Lakin qədim dövrlərə aid hər hansı bir əsər bu məhəllədə qalmamışdır...Məhəllənin kəndxudası Mirzə Lütfəli xan adlı ağıllı bir gəncdir. Bu kəndxudalıq ona atasından miras qalmışdır və atasının ləqəbinə istinadən ona da "Kəndxudabaşı" deyirlər. O, nəcabətli bir nəslin nümayəndəsidir və əmisi Divanxananın vəkili olmuşdur. Bu məhəllədə indi də "Kəndxudabaşı" adına bir məscid mövcuddur.
Hüseyn Hafiz Təbrizi isə Ruzat əl-Cənan adlı əsərində bu məhəllə haqqında belə qeyd edir:
Nobarın Sərpol adlı yerində Əmir Seyyid Rüknəddin Gürcaninin məzarı yerləşir və bu məzarın üzərində yüksək bir günbəz vardır. Onun yanında Cəlal Turrə adlı bir vəzirə aid olduğu deyilən bir xanaqah da mövcuddur… Maqsudiyyə tikilisi də bu məhəllədə yerləşir. Bu bina Aq Qoyunlu Həsən Padşahın oğlu Məqsudbəygə məxsus olmuşdur və Məqsudiyyə məhəlləsinin adı da həmin şəxsin adından götürülmüşdür.
Nobar məhəlləsinin tarixi abidə və memarlıq irsinə aid bir sıra görkəmli tikililər mövcuddur. Bunlara Əmir bazarı, Pambıqçılar bazarı, Qaemməqam bazarı, Misgərlər bazarı, Sadülmülk bazarçası, Fəraşbaşı bazarçası, Mirzə Ərzi körpüsü, Çaparxana, Qazi hamamı, Hacı Seyid Bağırın evi, Hacı Mirzə Şəfi Ağamüctəhidin evi, Hacı Səməd Tahbazın evi, Məhəmmədəğa Sərtibin evi, Hacı Mirzə Yusif Ağanın evi, Mirzə Ərzinin evi, Mirzə Cəlil Çaparbaşının evi, Mirzə Həsən Qafinin evi, Mirzə Sadıq xan Rəisin evi, Nizamülüləmanın evi, Bağmeşə qapısı, Hacı Seyid Hüseynin karvansarası, Hacı Şeyx Cəfərin karvansarası, Hacı Mirzə Cəfərin karvansarası, Hacı Hüseynin karvansarası, Xəlil bəyin karvansarası, Marağalılar karvansarası, Mürtəzaqulu karvansarası, Mehdi xan Fəraşbaşının karvansarası, Mirzə İsmayılın karvansarası, Mirzə Təqi Əcüdanbaşının karvansarası, Mirzə İbrahim məscidi, Mirzə Mehdi Qazi məscidi və onun türbəsi, Çubuqçular meydanı və Yeddi Keçəl meydanı daxildir.[1]
Məhəllənin tarixi abidələrindən olan Nobar qapısı Pəhləvi sülaləsi dövründə dağıdılmışdır.
 |
 |
UREYIM.AZ |  |
 |
|
