Rışard Yurkovski (pol. Ryszard Jurkowski; 28 may 1945[1], Sosnoves[d]) — Polşa memarı və şəhərsalma mütəxəssisi. O, müasir və hərtərəfli minimalist dizaynı ilə tanınır.[2] Yurkovski yaşayış, ticarət, təhsil, sənaye və mülki binaları layihələndirir. O, kommunist dövrünün monoton və darıxdırıcı memarlığına qarşı mübarizəsi ilə tanınır.[3] Yurkovski Polşanın ən məhsuldar memarlarından biridir.[4][5]
Rışard Yurkovski | |
---|---|
![]() | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 28 may 1945(1945-05-28)[1] (79 yaş) |
Doğum yeri | |
Vətəndaşlığı | |
![]() |
Rışard Yurkovski 28 may 1945-ci ildə Sosnovetsdə anadan olmuşdur[6] və burada Boleslav Prus adına orta məktəbdə təhsil almışdır. 1969-cu ildə Krakov Texnologiya Universitetini memarlıq üzrə magistr dərəcəsi ilə bitirmiş və sonradan memarlıq praktikası üçün peşəkar kvalifikasiya almışdır.[6][7]
1969-cu ildə Sosnovetsdə Regional Bələdiyyə Tikinti Şirkətinə qoşulmuş, lakin iki il sonra Katovitsedə yerləşən böyük memarlıq firması "İnvestproyekt"də işə başlamışdır.[6][8] 1990-cı ildən etibarən həyat yoldaşı ilə birlikdə qurduğu[8][9] və hər ikisinin memarlıq üzrə ali təhsili olan[10] "AiR Jurkowscy Architekci" şirkətində baş tərəfdaş olmuşdur.[6][7]
1991–1996-cı illərdə Krakov Texnologiya Universitetində baş müəllim, 1992–1998 və 2003–2006-cı illərdə isə Katovitsedə Regional Şəhərsalma və Memarlıq Komissiyasının sədri vəzifəsində çalışmışdır.[4][6] O, həmçinin Varşavada Polşa Ümumi Şəhərsalma və Memarlıq Komissiyasının üzvü təyin edilmiş və 15 dekabr 2000-ci il tarixli memarların peşəkar özünüidarə orqanları haqqında qanunun yaradılmasında mühüm rol oynamışdır.[11]
O, peşəkar memarlar mühitinin baş koordinatoru olmuş[12] və 2000-ci ildə Polşa Memarlar Assosiasiyasının (SARP) prezidenti seçilərək 2006-cı ilə qədər bu vəzifəni icra etmişdir.[6][13]
Yurkovski memarlıq və dizayn üzrə kitabların nəşrinə sponsorluq edir və təşviq edir. 2018-ci ildə görkəmli tarixçi və tənqidçi professor Cozef Rikvertin yazdığı, memarlıq tarixi və fəlsəfəsi üzrə ədəbi əsər olan "Adəmin cənnətdəki evi haqqında: Memarlıq tarixində ibtidai daxma ideyası" (pol. O rajskim domu Adama: Idea pierwotnej chaty w historii architektury) kitabının ilk Polşa nəşrini təşkil etmişdir.[14] Bu nəşr Milli Memarlıq və Şəhərsalma İnstitutu (NIAIU) və Mədəniyyət və Milli İrs Nazirliyinin himayəsi altında dərc edilmişdir.[15]
O həmçinin, Polşa Memarlıq Şurasının üzvüdür[16] və SARP müsabiqələrinin Hakimlər Kollegiyasının hakimlərindən[17][18] biridir.
Rışard Yurkovski 1999-cu ildə SARP-ın Fəxri mükafatının,[6][19] 1987-ci[6] və 2010-cu illərdə SARP mükafatının,[20][21] həmçinin Tikinti Nazirliyinin (indiki İnfrastruktur Nazirliyi) 1-ci və 2-ci dərəcəli mükafatlarının laureatıdır.[6]
O, 2011-ci ildə "Honoris Gratia" mükafatına layiq görülmüş,[8] nailiyyətlərinə görə gümüş və qızıl xidmət xaçları ilə təltif edilmişdir.[22] 2013-cü ildə Krakovda yerləşən Armiya Krayova Muzeyi üçün Avropa İttifaqının "Müasir Memarlıq" mükafatı / "Mis van der Roe" mükafatına namizəd göstərilmişdir.[2] Həmçinin, 2013-cü ildə "Polşa Kərpic" mükafatının (Brick Award) qalibi olmuşdur.[23]
2012-ci ildə Polşa memarlığına görkəmli töhfələrinə görə Polşa Prezidentindən "Polşa Dirçəlişi" ordeninin (Polonia Restituta) ofiser xaçını almışdır.[11]