Rusiya–Ukrayna müharibəsində uşaq oğurluğu — Rusiya–Ukrayna müharibəsi zamanı[2] Rusiyanın minlərlə ukraynalı uşağı öz nəzarəti altında olan ərazilərə zorla köçürməsi, onlara Rusiya vətəndaşlığı verməsi, zorla rus ailələrinə övladlığa verməsi və onların valideynlərinə və vətənlərinə qovuşmasına maneələr yaratması.[3] Birləşmiş Millətlər Təşkilatı bu deportasiyaların müharibə cinayəti olduğunu bəyan etmişdir.[3] Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi (BCM) bu prosesdə iştirak etdikləri iddia olunan Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin[4] (məcburi övladlığa götürmələri açıq şəkildə dəstəkləmiş, onlara şərait yaradan qanunlar qəbul etmişdir)[5] və Uşaq Hüquqları üzrə Müvəkkili Mariya Lvova-Belovanın həbsinə order vermişdir.[4] Beynəlxalq hüquqa, o cümlədən 1948-ci il Soyqırım Konvensiyasına görə, bu cür hərəkətlər bir milləti və ya etnik qrupu tamamilə və ya qismən məhv etmək niyyəti ilə həyata keçirilirsə, soyqırım hesab olunur.[6]
Rusiya–Ukrayna müharibəsində uşaq oğurluğu | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Ölü sayı |
|
Yaralı sayı |
|
Törədən(lər) | Rusiya |
![]() |
Ukraynalı uşaqlar onların valideynləri Rusiya işğalçı orqanları tərəfindən həbs edildikdən və ya işğalda öldürüldükdən sonra[7][8] və ya aktiv müharibə zonasında valideynlərindən ayrıldıqdan sonra Rusiya dövləti tərəfindən oğurlanmışdır.[9] İşğal olunmuş ərazilərdəki Ukrayna dövlət müəssisələrindən və Rusiya ərazisindəki uşaq "yay düşərgələri" vasitəsilə də uşaqlar oğurlanmışdır.[7] Qaçırılan uşaqlar ruslaşdırmaya məruz qalmışdır.[10][9] Müharibə uşaqlarını yad bir xalqda və mədəniyyətdə böyütmək, onların milli kimliklərini silmək məqsədi güdürsə, soyqırım aktı təşkil edə bilər.[5]
Ukrayna hakimiyyət orqanları[11] 19,000-dən çox oğurlanmış uşağın[12] şəxsiyyətini təsdiqləmiş, məlumatları "Müharibə uşaqları" onlayn platformasının bir hissəsi kimi toplayıb fəal şəkildə yeniləyir. Rusiya hakimiyyəti 2023-cü ilin ortalarına qədər 700,000-dən çox ukraynalı uşağın "evakuasiya edildiyini" iddia etmişdir, lakinUkraynanın uşaq hüquqları üzrə ombudsmanı oğurlanmış uşaqların faktiki sayının yüz minlərlə ola biləcəyinə inanır.[11] "Save Ukraine" xeyriyyə təşkilatı oğurlanmış ukraynalı uşaqların repatriasiyası və ailələrinin birləşməsini asanlaşdırır.[13][14]
Russia's forced deportation of Ukrainian children to areas under its control amounts to a war crime, UN investigators have said.
Arrest warrants issued for Russian leader and his children's rights commissioner for 'unlawful deportation' of Ukrainian children
Report by 30 internationally recognised scholars finds 'reasonable grounds to conclude' Moscow in breach of Geneva Convention
What we know about the children behind the indictment of Vladimir Putin and his children’s commissioner for abduction
Thousands of Ukrainian children have been transferred to Russia. 'I didn't want to go,' one girl told The New York Times from a foster home near Moscow.