 |
 |
Ureyim.az |  |
 |
Tərxun (lat. Artemisia dracunculus) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin yovşan cinsinə aid bitki növü.
| Tərxun | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Tərxun |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Avrasiya və Şimali Amerikada vəhşi təbiətdə geniş yayılmışdır və kulinariya və tibbi məqsədlər üçün becərilir.
Çoxillik ədviyyəli bitkilərdəndir. Yerüstü hissəsi kolşəkillidir. Bütün bitki çılpaq, hamar, yaşıldır. Gövdələri düz dayanan, tək və ya bir neçə ədəddir, hündürlüyü 20–150 sm, buğumlu, az budaqlıdır. Yarpaqları bütöv, xətvari-neştərvari və ya xətvaridir, uzunluğu 1,5–8 sm, eni 1–10 mm-ə çatıb, aşağı gövdə yarpaqları 3 hissəlidir. Səbətləri çoxsaylı, şarşəkilli, sallaq, eni 2,5–4 mm, gövdənin və budaqların ucunda salxımlarla yığılmış və süpürgəvari hamaşçiçək əmələ gətirir.
Təzə tərxunda 0,1–0,5%, qurudulmuşunda isə 0,2–0,8% efir yağı vardır.
Tərxun bitkisi soyuğa davamlıdır, qışı yaxşı keçirir, 10–13 °C temperaturda belə normal inkişaf edir. Əkildiyi yerdə 8–10 il və daha çox inkişaf edərək məhsul verir, lakin tərəvəz bitkisi kimi tərxunu 4–5 ildən artıq eyni sahədə saxlamaq məsləhət görülmür. Çünki bundan artıq saxlandıqda məhsuldarlığı aşağı düşür, zəif inkişaf edir.
Abşeronda dənizkənarı yamaclarda, qayalıqların ətəyində bitir. İyuldan-avqusta qədər çiçəkləyir. Meyvələri avqustda yetişir. Tоxum və yeraltı zoğlarla çoxalır. Həmçinin Gəncə və ətraf ərazilərdə yetişdirilir.
 |
 |
UREYIM.AZ |  |
 |
|
