XI Lüdovik (fr. Louise XI) və ya Tədbirli Lüdovik (fr. Louise le Prudent; 3 iyul 1423[1], Burj – 30 avqust 1483[1]) — Fransa kralı.
XI Lüdovik | |
---|---|
fr. Louis XI | |
![]() | |
22 iyul 1461 – 30 avqust 1483 | |
Əvvəlki | VII Karl |
Sonrakı | VIII Karl |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 3 iyul 1423[1] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 30 avqust 1483[1] (60 yaşında) |
Vəfat səbəbi | insult |
Fəaliyyəti | siyasətçi |
Atası | VII Şarl[2] |
Həyat yoldaşları |
|
Uşaqları | |
Ailəsi | Valua sülaləsi |
Dini | Roma-Katolik kilsəsi |
|
|
Təltifləri |
![]() |
|
|
![]() |
Lüdovik 1440-cı ildə atası VII Çarlza qarşı ayaqlandı. Atasını devirməyi planlaşdırsa da, bu cəhdi uğursuz oldu. Buna baxmayaraq atası tərəfindən bağışlandı və mərkəzdən uzağa - cənub-şərqi əyalətlərdən birinə göndərildi. Ancaq burada Lüdovik öz intriqalarını davam etdirdi və atasının etirazlarına baxmayaraq Savoyya hersoqunun qızı Şarlotta ilə evləndi. Nəticədə VII Çarlz oğlunun üzərinə ordu göndərdi və Lüdovik atasının ən güclü düşməni Burqundiya hersoqu Yaxşı Filipə sığındı.
Atası VII Çarlz 1461-ci ildə vəfat etdi və Lüdovik taxta keçmək üzrə Burqundiyanı tərk etdi. Ancaq ilk başda dost olduğu Burqundiya ilə sonralar münasibətləri pisləşdi və 1472-ci ildə Burqundiya hersoqu Cəsur Çarlz Fransaya qarşı müharibə elan etdi. Buna cavab olaraq Lüdovik İngiltərə kralı IV Eduardla ittifaq qurdu və bu birlik Yüzillik müharibənin ardından İngiltərə və Fransa arasında qurulan ilk ittifaq oldu. 1477-ci ildə baş tutan Nansi döyüşündə Cəsur Çarlz həlak oldu və beləcə, Burqundiya hersoqlarının sülaləsi qurudu. Lüdovik siyasi boşluqdan istifadə edərək Burqundiyaya aid bəzi mülkləri ələ keçirməyə çalışdı.
Onun apardığı intriqalar və diplomatik fəaliyyəti səbəbilə "le Ruse" ("Hiyləgər") və düşmənlərinə tələlər qurduğu üçün "l'universelle aragne" ("Dünya hörümçəyi") ləqəbi qazandı. Lüdovik 30 avqust 1483-cü ildə vəfat etdi və yerinə azyaşlı oğlu VIII Çarlz taxta çıxdı.