3 aprel 2018-ci ildə yerli vaxtla saat 12:46-da ABŞ video paylaşma platforması olan "YouTube"un San-Bruno şəhərindəki başqərargahında silahlı hücum baş verdi. Hücumu 38 yaşlı İranəsilli ABŞ vətəndaşı Nəsim Nəcəfi Ağdam adlı qadın törətmişdir. O, dayanacaqdan içəri daxil olaraq verandaya yaxınlaşıb və Smit & Vesson markalı 9 mm-lik yarı avtomatik tapançadan mərkəzdəkilərə doğru atəş açmağa başlayıb. Ağdam tapança ilə özünü öldürmədən əvvəl biri ağır olmaqla 3 nəfəri yaralamışdır.[1][2][3]
YouTube baş qərargahına silahlı hücum | |
---|---|
![]() "YouTube"un Kaliforniya ştatının San-Bruno şəhərindəki başqərargahı (2017-ci ilin apreli) | |
Ümumi məlumatlar | |
37°37′41″ şm. e. 122°25′35″ q. u.HGYO | |
Yeri |
"YouTube" başqərargahı, 901 Albalı prospekti, San-Bruno, Kaliforniya, ABŞ |
Tarix |
|
Hücum metodu | silahlı hücum |
Silah(lar) | Smit & Vesson |
Ölü sayı | 1 (cinayətkar) |
Yaralı sayı | 3 (4 atəşlə) |
Qatil(lər) | Nəsim Nəcəfi Ağdam |
![]() |
Yerli vaxtla günortadan sonra saat 12:46-da San Bruno polisi bir silahlı şəxsin "YouTube"un baş qərargahında silahlı hücum etməsi bağlı məlumat aldı.[4] Ağdamın silahı 10 güllə tutumlu idi və o, silahı təkrar doldurmazdan əvvəl bir maqazini boşaltdı.[5] Daha sonra helikopterdən lentə alınmış görüntülərdə binanın vestibülü qapılarında böyük bir deşik və şüşə qırıqları olduğu görünüb.[6] Məhkəmə ekspertizasının rəyində məlum olub ki, Ağdam ürək nahiyəsinə açdığı atəş nəticəsində ölüb, onun bədənində narkotik və ya spirt aşkar edilməyib.[7]
Polis tərəfindən cinayəti törədən şəxsin Nəsim Nəcəfi Ağdam (fars. نسيم نجفى اقدم; 5 aprel 1979 – 3 aprel 2018) adlı veqan aktivisti və fitnes fərdi olan bir Azərbaycanəsilli İran vətəndaşı olduğu müəyyənləşdirilib.[8][9] Ağdam İranın Urmiya şəhərində anadan olub.[10] O, 1996-cı ildə ailəsi ilə ABŞ-yə mühacirət edir.[11][12][13] O, bəhai dininin qeydiyyatdan keçmiş bir üzvü idi[14] və veqanizmin onun inancı ilə uyğunluğunu təsvir edir,[15] həmçinin heyvan əti yeyən müsəlmanları və bəhailəri tənqid edirdi.[16] O, nənəsi ilə Kaliforniyanın Riversayd qraflığında yaşayırdı[12][13] və "Facebook", "Instagram", "Telegram" və "YouTube" platformalarında farsca, azərbaycanca, ingiliscə və türkcə məzmun yayımlayırdı.[12] İstehsal etdiyi məzmun İran sosial mediasında yayılmış və diqqət çəkmişdir.[17]
Ağdam 16 yanvar 2018-ci ildə silah alveri ilə məşğul olan "The Gun Range San Diego" adlı yerdən Smit & Vesson markalı 9 mm-lik yarı avtomatik tapança aldı və qeydiyyatdan keçirdi.[18] 31 mart 2018-ci ildə Ağdamın ailəsi polisə onun itkin düşdüyü barədə məlumat verdi.[19] Atasının sözlərinə görə, o, "YouTube"a nifrət edirdi və ailəsi onun "YouTube"un ofisinə gedəcəyindən narahat idi.[20][21]
Atışmadan əvvəl səhər saatlarında polislər Ağdamı "YouTube"un baş qərargahından 23 mil (37 km) cənubda, Mauntin-Vyudaki "Walmart" avtoparkında avtomobilində yatılı vəziyyətdə tapdılar.[22][23] Polislər onu təhdid olaraq görmədilər və Ağdamın atasının qızı barədə narahatlıqları barədə məlumatları olub-olmadıqları da bəlli deyil.[24] Ağdam atışmadan qabaq atıcılıq tirində olub.[23]
Polis hesab edir ki, "YouTube" onun kanalına qarşı ayrı-seçicilik aparıb.[25][26] Ağdam veb-saytında şirkətdən şikayət edərək[27][28] "Youtube kanallarımın baxış əldə etməməsi üçün onları filtrlədi!" ifadələrini istifadə etdi və şirkətin onun videolarını "şeytanlaşdırdığını" dedi.[29]
Riversayd qraflığında yaşayan atası İsmayıl qızının bir "veqan aktivisti və heyvansevər" olduğunu, "YouTube"un onun videolarına senzura tətbiq etdiyini və kontentinə görə ona artıq pul ödəməkdən imtina etdiyini və qızının da buna görə əsəbi olduğunu dedi.[30] "The Mercury News" nəşri isə qeyd edir ki, onun "YouTube" kanalında qəribə məşq videoklipləri, heyvanların sui-istifadəsi ilə bağlı qrafik videolar və veqan bişirmə dərsləri ilə bağlı videolar var idi.[30]
San-Fransisko Ümumxalq Xəstəxanası[ing.] və Stenford Universitetinin Tibb Mərkəzi[ing.] dörd qurbana tibbi yardım göstərmişdir. Bunlar vəziyyəti ağır olan 36 yaşlı bir kişi, vəziyyəti orta ağır 32 yaşlı bir qadın, stabil vəziyyətli 27 yaşlı bir qadın və qaçarkən ayağı burxulan vəziyyəti stalib olan bir qadındır.[31][32][33][34][35][36]
ABŞ prezidenti Donald Tramp "Twitter" hesabında bunları yazdı: "Düşüncələrimiz və dualarımız[ing.] hadisəyə daxil olan hər kəslədir. Hal-hazırda hadisə yerində olan hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşlarına və tibbi müdaxilə edən əməkdaşlarımıza təşəkkür edirəm.".[37] Başsağlığı verən digər siyasətçilər arasında vitse-prezident Mayk Pens, ABŞ Nümayəndələr Palatasının Azlıq lideri Nensi Pelosi və Kaliforniya ştatından ABŞ senatoru Dayan Faynşteyn[ing.] var.[38][39][40]
"YouTube"un CEO-su Susan Voycicki "Twitter" hesabında bunları paylaşıb: "Bu gün bir cinayətkarın YouTube-a sahib olmasının nə qədər qorxunc olduğunu izah edəcək söz yoxdur. Hüquq-mühafizə orqanlarına və tibbi müdaxilə əməkdaşlarımıza dərin təşəkkürümüzü bildiririk. Qəlblərimiz bu gün yaralanan və hadisədən təsirlənənlərlə birlikdədir. Ailəcə yaxşılaşmaq üçün bir araya gələcəyik.".[41] "Google"un CEO-su Sundar Piçay "Twitter"də öz düşüncələrini təkrarladı və işçilərinə hadisəni "ağılasığmaz faciə" və "dəhşətli zorakılıq aktı" kimi təsvir edən e-poçt göndərdi.[42]
"Apple" CEO-su Tim Kuk və "Amazon" CEO-su Ceff Bezos başsağlığı dilədi.[43][44] "Twitter" CEO-su Cek Dorsi, "Uber" CEO-su Dara Xosrovşahi,[ing.] və Box[ing.] CEO-su Eron Livi[ing.] silah nəzarəti mövzusunun daha sərtləşdirilməsi ilə bağlı çağırış etdilər.[45] "Twitter"də bəzi sağçı hesablar hücumu "YouTube"a yükləmək və Ağdamı "ifadə azadlığı şəhidi" kimi göstərmək üçün "#CensorshipKills" heşteqindən istifadə etdi.[46]
Bəhai Milli Mərkəzi hadisəni pisləyib və başsağlığı verib.[47][48]
<ref>
teqi; TechCrunch motive
adlı istinad üçün mətn göstərilməyib
YouTube filtered my channels to keep them from getting views.
Brent Andrew, a spokesman for the hospital, said at a news conference that a 36-year-old man was in critical condition, a 32-year-old woman in serious condition and a 27-year-old woman in fair condition.