. Ureyim.az

Bison - Wikipedia - Ureyim.az

Ana Səhifə - Bison
Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Bizon (dəqiqləşdirmə).

Bizon (lat. Bison) — Boşbuynuzlular fəsiləsindən öküz cinsi. İki müasir növü var: Zubr və Amerika bizonu.

Bizon
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Ranqsız:
Amorphea
Ranqsız:
Obazoa
Ranqsız:
Opisthokonta
Ranqsız:
Holozoa
Ranqsız:
Filozoa
Aləm:
Heyvanlar
Yarımaləm:
Eumetazoylar
Klad:
ParaHoxozoa
Klad:
İkitərəflisimmetriyalılar
Klad:
Nephrozoa
Tipüstü:
Sonağızlılar
Tip:
Xordalılar
Klad:
Olfactores
Yarımtip:
Onurğalılar
İnfratip:
Ağızçənəlilər
Klad:
Eugnathostomata
Klad:
Teleostomi
Klad:
Euteleostomi
Klad:
Xoanlar
Klad:
Rhipidistia
Klad:
Tetrapodomorpha
Klad:
Eotetrapodiformes
Klad:
Elpistostegalia
Klad:
Stegocephalia
Sinifüstü:
Dördayaqlılar
Klad:
Reptiliomorpha
Klad:
Amniota
Sinif:
Məməlilər
Klad:
Theriimorpha
Klad:
Theriiformes
Klad:
Trechnotheria
Klad:
Cladotheria
Klad:
Prototribosphenida
Klad:
Zatheria
Klad:
Tribosphenida
Yarımsinif:
Vəhşi heyvanlar
Klad:
Euteriyalar
İnfrasinif:
Plasentalılar
Maqndəstə:
Boreoeutheria
Dəstəüstü:
Lavrazioterilər
Klad:
Scrotifera
Qranddəstə:
Ferungulata
Ranqsız:
Dırnaqlılar
Dəstə:
Cütdırnaqlılar
Klad:
Artiofabula
Klad:
Cetruminantia
Klad:
Ruminantiamorpha
Yarımdəstə:
Gövşəyənlər
İnfradəstə:
Pecora
Fəsilə:
Boşbuynuzlular
Yarımfəsilə:
Öküzlər
Triba:
Bovini
Yarımtriba:
Bovina
Cins:
Bizon
Beynəlxalq elmi adı
  • Bison Charles Hamilton Smith, 1827[1][2]
Vikianbarın loqotipi
Şəkil
axtarışı
ITIS  180705
NCBI  9900
FW  42751

Bizonlar 10-20 baş kiçik sürülər halında yaşayırlar. Erkək və dişilər ayrılıqda yaşayırlar. Yalnız cütləşmə dövründə erkəklər dişilərlə birləşərək böyük sürülər əmələ gətirir. Bu zaman onların çıxardıqları səsləri 7 kilometr məsafədən eşitmək olur. Bizonların cütləşmə dövrü may ayından sentyabr ayına kimi davam edir. Cütləşmə dövründə erkəklər bir neçə gün seçdikləri dişi ilə birlikdə olur və digər erkəkləri qovurlar. Bəzi hallarda erkəklər arasında olan döyüş ölümlə nəticələnir. Doqquz aydan sonra bizonlar dünyaya bir bala gətirirlər. Balalarını yeddi ay südlə bəsləyirlər.

Növləri

redaktə
  • Zubr (Bison bonasus)
  • Amerika bizonu (Bison bison)
  • † B. antiquus
  • † B. latifrons
  • † B. occidentalis
  • † B. priscus
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  

Azərbaycanda

redaktə

Azərbaycan faunasına aid olmasa da bizona aid olan sümüklər, bu heyvanın sümüklərindən düzəldilmiş əşyalar Qobustan ərazisində tapılmışdır. Qobustan qaya rəsmlərində bizon təsvirlərinə rast gəlmək mümkündür. Lakin yer quruluşunun fövqəladə dəyişikliyinin baş verməsi səbəbindən bəzi canlılar kimi bizonların da böyük qismi məhv olub.[3]

Hazırda Xızı rayonunun meşə massivində saxlanılan bizonlar buranın təbii mühitinə uyğunlaşıb və nəslini artırma imkanı daha əlverişli sayılır. Belə ki, 2015-ci ildə Azərbaycana Rusiyanın şimal vilayətindən gətirilmiş 2 baş bizon 2016-cı ildə nəsil artırmışdır. Heyvanlar yerli mühitə uyğunlaşdıqdan sonra onlardan bir dişi bala əldə olunmuşdur.[3]

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2012.
  2. ↑ Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p. ISBN 978-0-8018-8221-0
  3. ↑ 1 2 Rusiyadan ölkəmizə gətirilmiş nadir bizon nəsil artırıb - FOTO Arxivləşdirilib 2016-04-24 at the Wayback Machine. report.az, 23.04.2016  (az.)
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Bizon&oldid=7540220"
UREYIM.AZ