 |
 |
Ureyim.az |  |
 |
Dermatit (yun. δέρμα, δέρματος — dəri + lat. itis — keçmək, dönmək) — dərinin üzərinə xarici fiziki və ya kimyəvi faktorun birbaşa təsir etdiyi yerdə əmələ gələn iltihab. Bəzən bu termin daha geniş mənada dərinin hər hansı iltihabının adı kimi istifadə olunur[2] (məs. atopik dermatit).
| Dermatit | |
|---|---|
 Kerosindən təsirlənən əl dərisi | |
| XBT-10-KM | L30.9 |
| XBT-9 | |
| XBT-9-KM | 692.9[1] |
| OMIM | 603165 |
| MedlinePlus | 000853 |
| MeSH | D003872 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tibbdə çaşqınlığı azaltmaq üçün "kontakt dermatit" termini qəbul edilir. Digər səbəblərdən yaranan dəri zədələri toksikermiya adlanır.[3]
İnkişaf səbəblərinə görə dermatit travmatik, tibbi, termik (yanıq, donma), rentgen şüaları və müxtəlif radioaktiv maddələrin şüalanması, yaraya yaxın olması, ziyil, nekrobasil, parazitar (qotur) və s. əlamətlərə görə fərqlənir.[5]
Allergenlər kimyəvi maddələr, dərmanlar, kosmetika və bitkilər ola bilər. Sadə dermatitə mexaniki qıcıqlandırıcılar, yüksək/aşağı temperatur, ultrabənövşəyi şüalanma, elektrik cərəyanı[3], respiratorların uzun müddət istifadəsi[6] səbəb ola bilər.
Dermatitə daxildir:[7]
Hər növ dermatitin fərqli simptomları olsa da, dəridə qızartı, şişkinlik, qaşınma və bəzən sızma və çapıqlanma ilə müşayiət olunan dəri zədələri da daxil olmaqla, hamısı üçün ümumi olan müəyyən əlamətlər vardır. Bundan əlavə, simptomların göründüyü dəri sahəsi — boyun, bilək, çiyin, bud və ya ayaq — hər bir dermatit növü üçün fərqli olur. Daha nadir hallarda genital bölgədə görünə bilər.[8][9] Bu tip dermatitin simptomları çox şiddətli olur və görünə və yoxa çıxa bilər. Qıcıqlandırıcı kontakt dermatit adətən qaşınmadan daha ağrılıdır.
Atopik dermatitin simptomları hər insanda fərqli olsa da, ən çox görünən əlamətlər dəridə quruluq, qaşınma və qızartıdır. Tipik dəri zədələrinə qollar, dizlərin arxası, biləklər, üz və əllər daxildir. Perioral dermatit ağız ətrafında qırmızı qabarıq səpgidir.[10]
Herpetiform dermatitinin simptomlarına qaşınma, sızıltı və yanma hissi daxildir.[11]
Seboreik dermatitin simptomları tədricən baş dərisinin quru və ya yağlı qabıqlanmasından (kəpək) üz nahiyələrinin miqyasına, bəzən qaşınma ilə, lakin saç tökülməsi olmadan tədricən görünməyə meyllidir.
Yenidoğulmuş uşaqlarda xəstəlik baş dərisində qalın, sarımtıl səpgilərə səbəb olur, tez-tez döküntü ilə müşayiət olunur. Ağır hallarda simptomlar saç xətti boyunca, qulaqların arxasında, qaşlarda, burunda və kürəyin arxa hissəsində görünə bilər.
 |
 |
UREYIM.AZ |  |
 |
|