Filemafobiya - Wikipedia - Ureyim.az

"Filemafobiya" termini yunan dilindəki philema (φιλεῖν – "öpüş") və phobos (φόβος – "qorxu") sözlərindən yaranmışdır. Bəzi mənbələrdə philematofobiya kimi də qeyd olunur.^[3]

Filemafobiya müxtəlif psixoloji və sosial səbəblərdən qaynaqlana bilər:

• Travmatik öpüş təcrübələri
• Şəxsi sərhədlərə həssaslıq və toxunma narahatlığı
• Gigiyenik səbəblər – mikroblardan və infeksiyalardan qorxu
• Sosial narahatlıq və ya performans qorxusu
• Mədəni və dini baxışlar – öpüşmənin tabu sayıldığı cəmiyyətlərdə daha çox rast gəlinə bilər^[1]

Filemafobiyanın simptomları digər spesifik fobiyalarla oxşardır. Qorxunun səviyyəsindən asılı olaraq fərqli əlamətlər ortaya çıxa bilər:

• Üşütmə hissi
• Ürək döyüntüsünün artması
• Bulantı
• Əsəbilik və ya titrəmə
• Nəfəs darlığı
• Tərləmə

• Öpüşmə və ya bu haqda düşüncə zamanı təşviş və panika hissi
• Romantik münasibətlərdən və tanışlıqlardan uzaq durmaq
• Özünü sosial və emosional olaraq təcrid etmək
• Qarşı cinslə və ya yaxınlıq tələb edən insanlarla əlaqələrdən qaçmaq^[4]

Filemafobiya psixoloq və ya psixiatr tərəfindən spesifik fobiya kimi diaqnoz edilə bilər. Aşağıdakı müalicə üsulları tətbiq olunur:

• Koqnitiv davranış terapiyası (CBT) – qorxunu doğuran düşüncələrin dəyişdirilməsi
• Ekspozisiya terapiyası – qorxulan vəziyyətlə tədricən qarşılaşma
• Fərdi və ya qrup terapiyası
• Anksiyolitik dərmanlar – yalnız ağır hallarda və həkim nəzarəti altında istifadə olunur^[1]

Filemafobiya romantik və sosial münasibətlərdə ciddi çətinliklərə səbəb ola bilər. Partnyorlar arasında anlaşılmazlıq, yaxınlıqdan qaçma və emosional uzaqlaşma bu qorxunun nəticəsi ola bilər. Mədəniyyətlərə görə bu qorxu ya gizlədilir, ya da normallaşdırılır.^[5]

"The 40-Year-Old Virgin" filmində baş qəhrəman Andynin (Steve Carell) romantik və intim münasibətlərə qarşı çəkingənliyi, öpüşməkdən və yaxınlıqdan qorxması əsas süjet xəttidir. Bu isə personajın filemafobiyaya sahib olduğunu göstərir.