. Ureyim.az

Haktivizm - Wikipedia - Ureyim.az

Ana Səhifə - Haktivizm

Haktivizm (ing. hacktivism) — siyasi gündəmi və ya sosial dəyişikliyi təşviq etmək üçün vətəndaş itaətsizliyinin bir forması olaraq hakerlik kimi kompüter əsaslı üsullardan istifadə.[1][2] Kökləri haker mədəniyyəti və haker etikasında olan İnternet fəallığının bir forması olan haktivizm çox vaxt söz azadlığı, insan hüquqları və ya məlumat azadlığı ilə bağlıdır.[3]

Anarxist hakerlər

Haktivist fəaliyyətlər bir çox siyasi idealları və məsələləri əhatə edir. Senzuradan təsirlənməyən kommunikasiya üçün peer-to-peer platforma olan Hyphanet siyasi düşüncə və söz azadlığının koda çevrilməsinin əsas nümunəsidir. Bir aktivizm forması kimi hakerlik etmək tək bir şəxs və ya ümumi bir nüfuz sahibi olmadan ümumi məqsədlərə doğru əməkdaşlıq edən Anonymous və WikiLeaks kimi aktivistlər şəbəkəsi vasitəsilə həyata keçirilə bilər.[4][5] Məsələn, ABŞ Ədliyyə Nazirliyinin bəyanatına görə, WikiLeaks-in qurucusu Culian Assanj, dünya miqyasında çoxsaylı kiberhücumlarla əlaqəsi olan "Anonymous" və "LulzSec" qruplarına bağlı hakerlərlə birgə planlar hazırlayıb. 2012-ci ildə ABŞ-dan ekstradisiya tələbi ilə Böyük Britaniyada saxlanılan Assanj, LulzSec rəhbərinə hədəflərin siyahısını vermiş və ona bildirmişdi ki, ələ keçirilmiş materialların ən böyük sızıntısı Milli Təhlükəsizlik Agentliyi, Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi və ya New York Times-dan gələcək.[6]

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ "THE "ANONYMOUS" MOVEMENT: HACKTIVISM AS AN EMERGING FORM OF POLITICAL PARTICIPATION" (PDF). 2017-10-19 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2017-07-05.
  2. ↑ Gawel, Hanna. "Hacktivism". Internet Policy Review. 13 (2). 2024. doi:10.14763/2024.2.1751. hdl:10419/296498.
  3. ↑ "Hackers take down thousands of 'dark web' sites, post private data". NBC News (ingilis). 2017-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-02-27.
  4. ↑ Milone, Mark. "Hactivism: Securing the National Infrastructure". The Business Lawyer. 58 (1). 2002: 383–413. JSTOR 40688127.
  5. ↑ Pawlicka, Aleksandra; Choraś, Michał; Pawlicki, Marek. "The stray sheep of cyberspace a.k.a. the actors who claim they break the law for the greater good". Personal and Ubiquitous Computing. 25 (5). 2021: 843–852. doi:10.1007/s00779-021-01568-7.
  6. ↑ Pettersson, Edvard. "WikiLeaks Founder Julian Assange Accused of Conspiring With LulzSec and Anonymous Hackers". TIME (ingilis). 2020-06-25. İstifadə tarixi: 2024-10-07.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Haktivizm&oldid=8190731"
UREYIM.AZ