. Ureyim.az

Ii Lui - Wikipedia - Ureyim.az

Ana Səhifə - Ii Lui

II Lüdovik (mac. II. Lajos; çex. Ludvík Jagellonský; slovak. Ľudovít II; 1 iyul 1506, Buda – 29 avqust 1526[1]) — Macarıstan-Xorvatiya və Bohemiya kralı. Osmanlıların Mərkəzi Avropada qazandığı ilk qələbə olan Moxac döyüşündə həlak oldu.

II Layoş
Macarıstan–Xorvatiya və Bohemiya kralı
13 mart 1516 – 29 avqust 1526
ƏvvəlkiII Vladislav
SonrakıI Ferdinand
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 1 iyul 1506
Doğum yeri
  • Buda, Macarıstan krallığı
Vəfat tarixi 29 avqust 1526(1526-08-29)[1] (20 yaşında)
Vəfat səbəbi boğulma
Dəfn yeri
  • Sekeşfexervar kafedralı[d]
Fəaliyyəti siyasətçi, monarx
Atası Vladislaus II of Bohemia and Hungary
Anası Anne of Foix-Candale
Həyat yoldaşı
  • Avstriyalı Mariya (1521–1526)
Ailəsi Jagiellonian dynasty
Təltifləri Knight of the Order of the Golden Fleece
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

1506-cı ildə Budada dünyaya gəldi. Atası Macarıstan-Xorvatiya və Bohemiya kralı olan II Vladislav, anası isə Araqon kralı II Xuanın nəticəsi Foks-Kandallı Annadır. Vaxtından öncə doğuldu və yaşaması möcüzə olaraq görüldü. Gələcəkdə taxta çıxmasında problem yaranmaması adına, hələ atasının sağlığında ikən tacqoyma mərasimi keçirildi. 4 iyun 1508-ci ildə Sekeşfexervar kafedralında Macarıstan-Xorvatiya uniyasının, 11 mart 1509-cu ildə Praqadakı Müqəddəs Vit kafedralında isə Bohemiya kralı elan olundu.

1515-ci ildə baş tutan Vyana məclisində alınan qərara əsasən, Müqəddəs Roma imperatoru I Maksimilyanın nəvəsi Avstriyalı Mariya ilə evləndi. Eyni səbəblərlə, bacısı Anna da imperatorun digər nəvəsi Ferdinandla evləndirildi. 1516-cı ildə atasının vəfatından sonra onun sahib olduğu taxt-taclara yiyələndi. Ancaq hələ 10 yaşı vardı və bu səbəblə atasının müttəfiqi imperator I Maksimilyan tərəfindən himayə edildi.

Səltənətinin böyük bir qismində yerli zadəganların əlində oyuncaq oldu və hətta saray ehtiyaclarını qarşılamaq üçün öz zinyət əşyalarını girov qoymağa məcbur olmuşdu. Saray gəlirlərini öz cibinə toplayan naibləri arasındakı anlaşmazlıq və hərc-mərclik isə mərkəzi hakimiyyəti zəiflətdi.

Yeni taxta çıxan Osmanlı sultanı I Süleymanın illik xəracı alması məqsədilə göndərdiyi elçinin öldürülməsi tərəflər arasında münasibətlərin kəsilməsinə səbəb oldu. Roma papası X Lev və imperator V Karl başda olmaqla, digər xristian dövlətlərinə güvənirdi. Ancaq onlardan gözlədiyi hərbi dəstəyi ala bilmədi. Beləcə, tərəflərin qarşı-qarşıya gəldiyi Moxac döyüşündə ağır məğlub oldu. Təxminən 2 saat davam edən döyüşün ardından 20 yaşlı II Lüdovik döyüş meydanından qaçdığı əsnada bataqlığa düşərək həlak oldu.

Onun ölümündən sonra sahib olduğu taxt-tac uğrunda bacısının əri I Ferdinand Osmanlılarla mübarizə apardı.

Mənbə

redaktə

Ədəbiyyat

redaktə
  • Pálosfalvi, Tamás (24 September 2018). From Nicopolis to Mohács: A History of Ottoman-Hungarian Warfare, 1389–1526. BRILL. p. 385. ISBN 978-90-04-37565-9
  • Hamann, Brigitte (1988). Die Habsburger: ein biographisches Lexikon (in German). Piper. p. 284. ISBN 978-3-492-03163-9
  • Kohler, Alfred (2003). Ferdinand I., 1503-1564: Fürst, König und Kaiser (in German). C.H.Beck. p. 110. ISBN 978-3-406-50278-1
  • Fodor, Pál; David, Geza (26 July 2021). Ottomans, Hungarians, and Habsburgs in Central Europe: The Military Confines in the Era of Ottoman Conquest. BRILL. p. 15. ISBN 978-90-04-49229-5
  • Heer, Friedrich (1995). The Holy Roman Empire. London: Phoenix Giant. p. 177. ISBN 978-1-85799-367-7
  • Duczmal, Małgorzata (2012). Jogailaičiai (PDF) (in Lithuanian). Translated by Mikalonienė, Birutė; Jarutis, Vyturys. Vilnius: Mokslo ir enciklopedijų leidybos centras. p. 30. ISBN 978-5-420-01703-6
  • Potašenko, Grigorijus (2008), Multinational Lithuania: history of ethnic minorities, Šviesa, p. 30, ISBN 9785430052508

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ 1 2 Magyar életrajzi lexikon (mac.). / red. K. Ágnes Budapest: Akadémiai Kiadó, 1967.
  Vikianbarda II Layoş ilə əlaqəli mediafayllar var.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=II_Layoş&oldid=8150804"
UREYIM.AZ