. Ureyim.az

Ii Vilhelm - Wikipedia - Ureyim.az

Ana Səhifə - Ii Vilhelm

II Vilhelm (alm. Friedrich Wilhelm Viktor Albert von Preußen‎; 27 yanvar 1859[1][2][…], Potsdam[4] – 4 iyun 1941[1][2][…]) — alman imperatoru III Fridrixin və Viktoriya Saksen-Koburq-Qotanın oğlu. Britaniya kraliçası Kraliça Viktoriyanın nəvəsi. 1888–1918-ci illərdə hakimiyyətdə olmuş sonuncu Prussiya Kralı və Almaniya imperatoru.

II Vilhelm
alm. Wilhelm II‎
Almaniya imperatoru
Prussiya kralı
15 iyun 1888 – 9 noyabr 1918
ƏvvəlkiIII Fridrix
Sonrakımonarxiya ləğv edildi
Noyabr inqilabı
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 27 yanvar 1859(1859-01-27)[1][2][…]
Doğum yeri
  • Potsdam, Brendenburq əyaləti[d], Prussiya[4]
Vəfat tarixi 4 iyun 1941(1941-06-04)[1][2][…] (82 yaşında)
Vəfat səbəbi ürək-damar xəstəliyi[d]
Təhsili
  • Bonn Universiteti
Fəaliyyəti dövlət xadimi, rəssam, rəsm kolleksioneri[d], müəllif, rəhbər
Atası III Fridrix[3][4]
Anası Viktoriya (Almaniya imperatriçası)[3][4]
Həyat yoldaşları
  • Avqusta Viktoriya (1881–1921)[3][4]
Ailəsi Hohensollernlər[5]
Dini lüteranlıq
Hərbi xidmət
Döyüşlər
  • Boksçular üsyanı,
  • İkinci mərakeş böhranı[d],
  • Birinci Dünya müharibəsi
Rütbəsi general, general-feldmarşal (1900)
Elmi fəaliyyəti
Elmi dərəcəsi
  • hüquq elmləri doktoru

Təltifləri Knight Grand Cross of the Royal Victorian Order (Birləşmiş Krallıq) Bant ordeni (İngiltərə krallığı) Qara Qartal ordeni (Prussiya) "Qırmızı qartal" ordeni (Prussiya) "Tac" ordeni (Prussiya) Pour le Mérite (Prussiya) Order of Glory (Osmanlı imperiyası) Grand Cross of the Order of Maria Theresa "Müqəddəs apostol Andrey Pervozvannı" ordeni (Rusiya imperiyası) Knight of the Order of St. Alexander Nevsky (Rusiya imperiyası) Order of Saint Stephen of Hungary (Avstriya imperiyası) Knight Grand Cross of the Order of Saints Maurice and Lazarus (Savoy hersoqluğu) Knight Grand Cross in the Order of the Netherlands Lion (Niderland) — 1876 Knight of the Order of the Golden Fleece Collar of the Supreme Order of the Chrysanthemum (Yaponiya) Order of Saint Hubert (Bavariya Krallığı) Military Order of Max Joseph (Bavariya Krallığı) Order of the Norwegian Lion (İsveç-Norveç birliyi) "Müqəddəs Olaf" ordeni (Norveç) Order of Saints Cyril and Methodius Equal-to-apostles (Bolqarıstan) Grand Cordon of the Order of Leopold (Belçika) — 1884 Grand Cross of the Order of the Cross of Liberty (Finlandiya) — 1918 Serafimlər ordeni (İsveç) "Fil" ordeni (Danimarka) Knight of the Order of the Most Holy Annunciation (İtaliya) Knight Grand Cross of the Military Order of William (Niderland) — 1889 Order of the Royal House of Chakri (Rattanakosin Kingdom) Order of the Crown of Thailand (Rattanakosin Kingdom) Grand Cross of the Iron Cross (Prussiya) Order of the Rue Crown (Saksoniya) Order of Saint Henry (Saksoniya) Knight grand cross of the order of the crown of Italy (İtaliya krallığı) "Xilaskar" ordeni (Venesuela) Royal Victorian Chain (Birləşmiş Krallıq) — 1902 "Müqəddəs Stanislav" ordeni (Rusiya imperiyası) Hanseatic Cross (Almaniya imperiyası) Royal House Order of Hohenzollern (Prussiya)
İmzanın şəkli
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mündəricat

  • 1 Həyatı
  • 2 Xarici siyasəti
  • 3 Sosial siyasəti
  • 4 Fəaliyyətinin sonu
  • 5 Xarici keçidlər

Həyatı

redaktə

O anadan olanda aldığı xəsarətdən əlinin biri şikəst idi. Şəkillərdə o həmişə bu əlini başqası ilə gizlətmiş və ya da fotoaparata yan tərəfdən baxmışdır.

II Vilhelm onun babası I Vilhelm və atası III Fridrix vəfat etdikdən sonra 29 yaşındaykən imperator olur.

Xarici siyasəti

redaktə

II Vilhelm alman tarixində daha çox güclü xarici siyasəti ilə yadda qalmışdır.

Onun imperatorluğu dövründə Alman imperiyasının müstəmləkəçilik siyasəti genişlənir ki, bu da Afrikada və Çində hərbi toqquşmalara səbəb olur.

İmperatorun Britaniya donanması ilə rəqabətə girə biləcək hərbi dəniz donanmasını yaratmaq cəhdi Londonda mənfi qarşılanır və XX əsrin əvvəlində ingilis-alman dəniz silahlanmasında yarışmaya səbəb olur. Onun əsas müttəfiqi Avstriya-Macarıstan monarxiyasının Balkanlardakı ekspansiya siyasətini və onun Osmanlı imperiyasını dəstəkləməsi Rusiya ilə olan münasibətlərini həddən artıq kəskinləşdirir. Avropanın nəhəng dövlətləri arasında olan konfliktlər, Vilhelmin Böyük Britaniya və Rusiya ilə şəxsi qohumluq və dostluq müasibətlərinin olmasına baxmayaraq Birinci Dünya müharibəsinin başlanmasını dayandırmaq mümkün olmamışdır.

Almaniya öz müstəmləkələrindən məhrum olduqdan sonra iki cəbhədə müharibə aparmalı olur. Nəticədə arxa cəbhədə iqtisadi durum pisləşir. Müharibədə məğlubiyyət 1918-ci ildə Almaniyadakı inqilabla paralel olaraq baş vermişdir. Bundan sonra Vilhelm həmişəlik Almaniyanı tərk edərək neytral zona olan Niderlanda köçür və ömrünün sonuna qədər Niderlandda yaşayır.

Sosial siyasəti

redaktə

II Vilehlmin hökmranlığı dövründə Bismarkın sosializmin zəiflədilməsi xəttindən uzaqlaşma hiss olunur. Bismarkın sosialistlərin əleyhinə işlədiyi qanun yerinə yetirilmir, hökumətin sosial-demokratlarla yaxınlaşması hiss olunur. Hətta sosial-demokratlar 1914-cü ildə Birinci Dünya müharibəsinin başlanmasını dəstəkləyirlər.

Onun idarəçiliyi dövründə bazar günü işləməyi qadağan edən qanun, qadın və uşaqların gecə növbəsində işləməsini, qadınların sonuncu hamiləlik aylarında işləməsini qadağan edilməsi və 14 yaşından kiçik olan uşaqların işləməsinin məhdudlaşdırılmasını tənzim edən qanunların qəbulu ölkədə iqtisadiyyatın inkişafına kömək etmişdir.

O deyirdi ki, "mən kasıbların şahı olmaq istəyirəm". Belə ki,vergilərin proqressiv şəkildə tətbiqi də II Vilhelmin dövründə qəbul edilmişdir.

Fəaliyyətinin sonu

redaktə

1919-cu ildə bağlanmış Versal sülh müqaviləsinə əsasən Vilhelm müharibənin səbəbkarı kimi Beynəlxalq tribunalda mühakimə edilməli idi. Ancaq Niderland hökuməti onu vermir, və eyni zamanda qalib dövlətlər də bunu tələb etmirlər. Vilhelm ömrünün sonuna kimi Niderlandda yaşayır. 1920-ci illərdə onunla dostluq əlaqəsi olan feldmarşal Paul fon Hindenburq ilə o aktiv məktublaşır. Vilhelm öz yaxın dostu Hindenburqun 1925-ci ildə Veymar Respublikasının prezidenti seçilməsini alqışlayır. 1926-cı ildə Prussiya landtaqı Vilhelmə əvvəllər malik olduğu torpaq sahələrini qaytarmaq üçün qərar qəbul edir. Bu torpaqlar 1918-ci il inqilabı ərəfəsində Vilhelmin əlindən alınmışdır. 1920-ci illərində Vilhelm xeyriyyəçilik ilə məşğul olur. 1928-ci ildə o "Hadisələr və adamlar 1878–1918" adlı kitab yazır. Burada Vilhelm o dövrdəki dünya tarixini öz baxışından təsir edir.

Vilhelm İkinci dünya müharibəsi ərəfəsində, 1941-ci ildə Almaniya tərəfindən zəbt olunmuş Niderlandda vəfat edir.

Xarici keçidlər

redaktə
  • Online muzey: Wilhelm II. Arxivləşdirilib 2008-02-28 at the Wayback Machine (Alman dilində)
  1. ↑ 1 2 3 4 Balfour M. G. William II // Encyclopædia Britannica (ing.).
  2. ↑ 1 2 3 4 Wilhelm II // RKDartists (nid.).
  3. ↑ 1 2 3 4 Kindred Britain.
  4. ↑ 1 2 3 4 5 6 Catalog of the German National Library (alm.).
  5. ↑ http://www.irishtimes.com/news/world/europe/the-man-who-would-be-kaiser-1.1884029.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=II_Vilhelm&oldid=8048987"
UREYIM.AZ