. Ureyim.az

Karen Ulenbek - Wikipedia - Ureyim.az

Ana Səhifə - Karen Ulenbek

Karen Keskalla Ulenbek (ing. Karen Keskulla Uhlenbeck; 24 avqust 1942[2][3][…], Klivlend, Ohayo[4]) — ABŞ riyaziyyatçısı və Ostin Texas Universitetində fəxri professor. 2019-cu il üçün Abel mükafatının qalibi olmuş və bu mükafatı alan ilk qadındır. ABŞ Milli Elmlər Akademiyasının üzvüdür (1986),[11] London Kral Cəmiyyətinin xarici üzvü (2023).[12] O, ABŞ Milli Elm medalı (2000), eləcə də tədqiqata əsaslı töhfəsinə görə Stil mükafatına layiq görülmüşdür (2007).

Karen Ulenbek
ing. Karen Uhlenbeck
Doğum adı Karen Keskulla
Doğum tarixi 24 avqust 1942(1942-08-24)[2][3][…] (82 yaş)
Doğum yeri
  • Klivlend, Kayahoqa qraflığı[d], Ohayo, ABŞ[4]
Elm sahələri qismən diferensial tənlik[d], riyazi analiz, həndəsə[1], riyazi fizika
Elmi dərəcəsi
  • fəlsəfə doktoru
İş yerləri
  • Ostin Texas Universiteti (1988–)[5],
  • Urbana-Şampeyn İllinoys Universiteti (1971–1976)[6],
  • Çikaqo Universiteti (1983–1988)[6],
  • Massaçusets Texnologiya İnstitutu[6],
  • Berkli Kaliforniya Universiteti[6]
Təhsili
  • Miçiqan Universiteti (–1964)[6],
  • Brandeys Universiteti (–1968)[6]
Üzvlüyü
  • Amerika Riyaziyyat Cəmiyyəti[d] (2012–)[7][8][…],
  • ABŞ Milli Elmlər Akademiyası (1986–)[9],
  • Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyası[10]
Mükafatları ABŞ Milli Elmlər medalı (Amerika Birləşmiş Ştatları) — 2000
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mündəricat

  • 1 Həyatı
  • 2 Əsərləri
  • 3 İstinadlar
  • 4 Əlavə ədəbiyyat

Həyatı

redaktə

Mühəndis Arnold Keskalla və məktəb müəllimi və rəssam Karolin Vindeler Keskallanın ailəsində anadan olmuşdur. O, ailənin ilk övladı olmuşdur.[13] Gəncliyində öz dövrü üçün atipik olan idman yarışlarında fəal iştirak edirdi.[14] Karen 1960-cı ildə fizika üzrə təhsil almağı planlaşdıran Miçiqan Universitetinə daxil olmuşdur.[13] Təhsil prosesində isə məlum olmuşdur ki, o, riyaziyyatı daha çox sevir, laboratoriya işlərinin öhdəsindən zəif gəlirmiş. O, fizika üzrə ixtisasını riyaziyyata dəyişmişdir. 1964-cü ildə bakalavr dərəcəsi almışdır.[14]

1965-ci ildə fizik Corc Ulenbekin oğlu biofizik Olke Ulenbek ilə evlənmişdir.[13] Əvvəlcə təhsilini davam etdirməyi planlaşdırmırdı, lakin Milli Elm Fondundan və Vudro Vilson Fondundan təqaüd alaraq Nyu-Yorkdakı Kurant İnstitutunda ikinci dərəcəyə daxil olmuşdur. Evləndikdən sonra Harvardda oxuyan həyat yoldaşına daha yaxın olmaq üçün Brandeys Universitetinə keçmişdir.[14] O, 1968-ci ildə Brandeysdə "Dəyişikliklərin hesablanması və qlobal təhlil" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir.[15]

Ulenbek Çikaqoda başqa bir qadın riyaziyyatçı Vera Pless ilə əməkdaşlıq etmişdir. Çikaqoya köçməsi onun elmi karyerasında dönüş nöqtəsi olmuşdur.[16] O, 1977-ci ildən 1983-cü ilə qədər Çikaqoda İllinoys Universitetində işləmiş, sonra 1988-ci ilə qədər Çikaqo Universitetində riyaziyyat professoru olmuşdur.[17] Bu müddət ərzində o, Berklidə, Prinston Qabaqcıl Tədqiqatlar İnstitutunda və Harvard Universitetində qonaq müəllim olmuşdur. Prinstonda Ulenbek Riçard Şon ilə əməkdaşlıq edərək diferensial həndəsə sahəsində çalışmışdır.[16] O, 1982-ci ildə "dahi mükafatı" kimi tanınan Mak-Artur təqaüdü almışdır. O, 1985-ci ildə Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyasına seçilmiş və 1986-cı ildə 44 yaşında Milli Elmlər Akademiyasına seçilmişdir. "University of Michigan Journal" yazmışdır ki, o, ABŞ Milli Elmlər Akademiyasının ilk qadın riyaziyyatçısı olmuşdur.[14]

Əsərləri

redaktə
  • Freed, Daniel S.[ing.]; Uhlenbeck, Karen K. Instantons and Four-Manifolds. Mathematical Sciences Research Institute Publications. 1. Springer-Verlag, New York. 1984. ISBN 0-387-96036-8. 2nd ed., 1991. Перевод на русский Ю. П. Соловьев, Мир, 1988.
  • Uhlenbeck, Karen. Regularity for a class of non-linear elliptic systems (PDF) // Acta Mathematica . 138 (journal) (ingilis). № 3—4. 1977. 219—240. doi:10.1007/bf02392316.
  • Sacks, Jonathan; Uhlenbeck, Karen. The existence of minimal immersions of 2-spheres (PDF) // Annals of Mathematics . 113 (ingilis). № 1. 1981. 1—24. doi:10.2307/1971131.
  • Sacks, J.; Uhlenbeck, K. Minimal immersions of closed Riemann surfaces (PDF) // Transactions of the American Mathematical Society . 271 (ingilis). № 2. 1982. 639—652. doi:10.2307/1998902. JSTOR 1998902.
  • Uhlenbeck, Karen K. Removable singularities in Yang–Mills fields // Communications in Mathematical Physics[ing.] . 83 (ingilis). № 1. 1982. 11—29. doi:10.1007/bf01947068. Announced in the Bulletin of the American Mathematical Society 1 (3): 579—581, Şablon:MR
  • Uhlenbeck, Karen K. Connections with L p {\displaystyle L^{p}}   bounds on curvature // Communications in Mathematical Physics[ing.] . 83 (journal) (ingilis). № 1. 1982. 31—42. doi:10.1007/bf01947069.
  • Schoen, Richard[ing.]; Uhlenbeck, Karen. A regularity theory for harmonic maps // Journal of Differential Geometry . 17 (ingilis). № 2. 1982. 307—335. doi:10.4310/jdg/1214436923.
  • Uhlenbeck, Karen K. Seminar on Minimal Submanifolds. Annals of Mathematics Studies. 103. Princeton University Press. Bombieri, Enrico. 1983. 147–168.
  • Uhlenbeck, Karen; Yau, Shing-Tung. On the existence of Hermitian-Yang-Mills connections in stable vector bundles // Communications on Pure and Applied Mathematics (Suppl.: Frontiers of the mathematical sciences, New York, 1985) . 39 (journal) (ingilis). 1986. S257—S293. doi:10.1002/cpa.3160390714.

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ 1 2 Donaldson S. Karen Uhlenbeck and the Calculus of Variations (ing.). // Notices Amer. Math. Soc. / F. Morgan AMS, 2019. Vol. 66, Iss. 03. P. 1. ISSN 0002-9920; 1088-9477 doi:10.1090/NOTI1806
  2. ↑ 1 2 Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
  3. ↑ 1 2 Karen Keskulla Uhlenbeck // Munzinger Personen (alm.).
  4. ↑ 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record #172428114 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
  5. ↑ Honoris Causa (ing.). // Harv. Mag. [Cambridge, Mass]: 2007. ISSN 0095-2427
  6. ↑ 1 2 3 4 5 6 http://celebratio.org/Uhlenbeck_K/article/541/.
  7. ↑ https://www.princeton.edu/news/2019/03/19/uhlenbeck-receives-abel-prize-geometric-analysis.
  8. ↑ http://www.ams.org/fellows_by_year.cgi?year=2013.
  9. ↑ www.nasonline.org (ing.).
  10. ↑ https://www.amacad.org/person/karen-keskulla-uhlenbeck.
  11. ↑ Karen K. Uhlenbeck Arxivləşdirilib 2019-06-29 at the Wayback Machine (ing.)
  12. ↑ "Exceptional scientists elected as Fellows of the Royal Society". The Royal Society (ingilis). 2023-05-10. 2023-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-12.
  13. ↑ 1 2 3 Jim Al-Khalili. "A biography of Karen Uhlenbeck". Abel Prize website (ingilis). 2020-02-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-20.
  14. ↑ 1 2 3 4 Lee Katterman. "Michigan Great Karen K. Uhlenbeck: Pioneer in mathematical analysis—and for women mathematicians". The University Record. 1999-12-06. 2011-06-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-20.
  15. ↑ "Biographies of Women Mathematicians: Karen Uhlenbeck". Agnes Scott College (ingilis). 2019-03-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-20.
  16. ↑ 1 2 Claudia Henrion. "A profile of Karen Uhlenbeck". Celebratio Mathematica. Mathematical Sciences Research Insitute. 1997. 2019-03-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-20.
  17. ↑ "Karen K. Uhlenbeck". MacArthur Foundation (ingilis). 2005-01-01. 2018-12-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-21.

Əlavə ədəbiyyat

redaktə
  • Karen Uhlenbeck. "Coming to grips with success: a profile of Karen Uhlenbeck". Celebratio Mathematica. 1996.
  • UT News, The University of Texas, Austin. "UT Austin mathematics professor wins National Medal of Science". Celebratio Mathematica. 2000.
  • Clifford Henry Taubes. "Karen Uhlenbeck's contributions to gauge theoretic analysis". Celebratio Mathematica. 2018.
  • "Complete Bibliography". Celebratio Mathematica.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Karen_Ulenbek&oldid=7736432"
UREYIM.AZ