. Ureyim.az

Muvatta - Wikipedia - Ureyim.az

Ana Səhifə - Muvatta

Muvatta (ərəb. الموطّأ‎) — Malik ibn Ənəsin səhih hədisləri cəmlədiyi ən məşhur fiqh[1] kitabı.[2] "Muvatta", fiqh və hədis elmi sahəsində ən erkən və ən mühüm əsərlərdən biridir. Bu əsər həm fiqh qaydalarını, həm də peyğəmbər və səhabələrdən gələn rəvayətləri ehtiva edir.

Muvatta
ərəb. الموطّأ‎
Müəllif Malik ibn Ənəs
Janr hədislər toplusu[d]
Orijinalın dili ərəb dili
Ölkə Abbasilər
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mündəricat

  • 1 Etimologiyası
  • 2 Əsər
  • 3 Müəllif
  • 4 Əsərin əhəmiyyəti
  • 5 Nəşrlər
  • 6 Şərhlər
  • 7 İstinadlar

Etimologiyası

redaktə

Ərəb dilində "Muvatta", "asanlaşdırılmış", "aydınlaşdırılmış yol" mənasına gəlir.[3][4] Malik əsərinə bu adı, insanlara dini məsələləri öyrənmələrində asanlıq olsun deyə vermişdir.[5]

Əsər

redaktə

Əsər 61 kitabdan ibarətdir. Bu 61 kitabda 1720 rəvayət vardır. Bu rəvayətərin 600-ü müsnəd, 222-si mürsəl, 613-ü məvkuf və 285-i məktudur.[2][6] Əsərdə Malikin şəxsi fiqhi ictihadları və Mədinə əhli arasında məşhur olan tətbiqlər də var. Əsas mövzular: Namaz, oruc, zəkat, həcc, ticarət, nikah, cəza hüququ və s.

Müəllif

redaktə
Əsas məqalə: Malik ibn Ənəs

Əsərin müəlllifi Malik ibn Ənəsdir. O, Mədinədə dünyaya gəlmiş və orada vəfat etmişdir.[7] Maliki məzhəbinin qurucusudur.

Əsərin əhəmiyyəti

redaktə

Mədrəsələrdə əzbərlətilən ilk kitab[2] olan "Muvatta", həm də İslam dünyasında yazılmış ilk fiqh və hədis toplusudur. Malik Mədinə əhlindən çoxlu hədis və tətbiq öyrəndiyi üçün bu əsər Mədinə təliminin güzgüsü kimi qiymətləndirilir. Bir çox alim "Muvatta"nı "səhih kitabların ən üstünü" kimi qəbul edib, xüsusilə də "Səhih Buxari" və "Səhih Müslim" dövründən əvvəl.

Nəşrlər

redaktə

Əsər, müxtəlif tarixlərdə, Beyrut, ər-Riyad, Qahirə və İstanbul kimi şəhərlərdə dəfələrlə yenidən nəşr edilmişdir.[2]

Şərhlər

redaktə

Əsərə yazılmış bəzi şərhlər bunlardır:

  • əl-Muntəqa fi şərhil-Muvatta.
  • əl-Məsalik əla Muvattai-imam Malik.
  • Tənvirul-Həvalik şərhu-Muvattai-Malik.
  • Şərhul-Muvatta.
  • əl-Məsva (əl-Musəvva) şərhul-Muvatta.
  • Əvcəzul-Məsalik şərhu-Muvattai-imam Malik.
  • əl-İstizkar fi şərhi-Məzahibi-Uləmail-Əmsar mimmə Rasəməhul-imam Malik fil-Muvatta minəs-Rəy vəl-Əsar.[8]

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ İmam Malik, Tərcümə edənlər: Ahmet M. BÜYÜKÇINAR, Dos. Dr.Vecdi AKYÜZ, Ahmet ARPA, Dr. Durak PUSMAZ, Abdullah YÜCEL. Muvatta (türk). I. İstanbul: Beyan Yayınları. 1994. 42.
  2. ↑ 1 2 3 4 "Muvatta". 11.04.2025 tarixində arxivləşdirilib.
  3. ↑ İbn Mənzur. Lisan əl-ərəb (ərəb). و - ط maddəsi.
  4. ↑ Mucəmul-Vasit (ərəb). وطأ kökü.
  5. ↑ İbn Əbdülbər. ət-Təmhid (ərəb). I. 62.
  6. ↑ İmam Malik, Tərcümə edənlər: Ahmet M. BÜYÜKÇINAR, Dos. Dr.Vecdi AKYÜZ, Ahmet ARPA, Dr. Durak PUSMAZ, Abdullah YÜCEL. İmam Malik Muvatta (türk). I. İstanbul: Beyan Yayınları. 1994. 44.
  7. ↑ İmam Malik, Tərcümə edənlər: Ahmet M. BÜYÜKÇINAR, Dos. Dr.Vecdi AKYÜZ, Ahmet ARPA, Dr. Durak PUSMAZ, Abdullah YÜCEL. Muvatta (türk). I. İstanbul: Beyan Yayınları. 1994. 37.
  8. ↑ İmam Malik, Tərcümə edənlər: Ahmet M. BÜYÜKÇINAR, Dos. Dr.Vecdi AKYÜZ, Ahmet ARPA, Dr. Durak PUSMAZ, Abdullah YÜCEL. Muvatta (türk). I. İstanbul: Beyan Yayınları. 1994. 44–47.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Muvatta&oldid=8098409"
UREYIM.AZ