Nazikyarpaq pion və ya Nazikyarpaq buzbaş (lat. Paeonia tenuifolia) — bitkilər aləminin daşdələnçiçəklilər dəstəsinin pionkimilər fəsiləsinin pion cinsinə aid bitki növü.[1]
Nazikyarpaq pion | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Nazikyarpaq pion |
||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
60 sm hündürlüyündə, düyünlü, uzunsov, 1-2 sm ayaqcığa malik kökümsovlu, çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi düz, sadə, təkçiçəkli, çılpaq, yuxarıdan sıx yarpaqlıdır. Yarpaqları çılpaq, ikiqat, üçqat üçər və ya üçər-lələkvari, 1-2 mm enində, ensiz-xətvari paylara parçalanmışdır. Çiçəklər iri, 8-10 parlaq qırmızı və ya sarı-bənövşəyi rəngli olub, ləçəklərin diametri 8 sm-ə qədərdir. Erkəkcik saplaqları da bənövşəyidir. Meyvəsi 2-5 çoxtoxumlu geriyə əyilmiş, 2 (4) sm uz. qatlardan ibarət, sıx, qəhvəyi tüklüdür. Toxumları parlaq, tünd qonur rənglidir.[2][3]
Dünyada: Altay, Bolqarıstan, Rusiyanın şərqi və cənubi Avropa hissəsi, Krım, Şimali Qafqaz, Rumıniya, Cənubi Qafqaz, Yuqoslaviyada, Azərbaycanda: Kiçik Qafqaz şimalı, Kiçik Qafqaz cənubu (Zəngilan rayonu, Pirçevan kəndi), Naxçıvanın dağlıq (Qoşadərə) ərazilərində təbii olaraq rast gəlinir.
Çiçəkləmə və meyvəverməsi aprel-may aylarında baş verir. Aşağı dağ qurşağından kolluqların arasında, bozqır çəmənlərində və qara torpaqlarda bitir. Mezofit, işıqsevən bitkidir.[2]
Cəlbedici, sıx, parlaq, saçağa bənzər yarpaqları və canlı qırmızı çiçəklərinə görə geniş becərilir. Bağlarda, parklarda dekorativ bitki kimi istifadə olunur.[4]