Eleyalı Parmenid (q.yun. Παρμενίδης ὁ Ἐλεάτης; ən tezi e.ə. 515 və ən geci e.ə. 510[1], Eleya, Kampaniya[3] – təq. e.ə. 470[2]) — qədim yunan filosofu, Eleya məktəbinin əsas nümayəndəsi.[5][6]
Parmenid | |
---|---|
q.yun. Παρμενίδης | |
![]() | |
Doğum tarixi | ən tezi e.ə. 515 və ən geci e.ə. 510[1] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | təq. e.ə. 470[2] |
İstiqaməti | Sokrataqədərki fəlsəfə, Eleya məktəbi |
Əsas maraqları | fəlsəfə, Qədim yunan fəlsəfəsi[4], metafizika |
Təsirlənib | Efesli Heraklit |
![]() |
Parmenid zadəgan və varlı ailədən idi.[5] Onun ailəsi Eleyanın qanunvericisi idi (Spevsippin şəhadətinə görə),[7] burada yüksək əxlaqlı bir insan kimi hörmətlə qarşılanırdı.[8]
O, "Təbiət haqqında" (sonrakı adı)[7][9] metafizik poemasında fikirlərini ifadə etmiş, onun keçidlərinin mühüm bir hissəsi bizə gəlib çatmışdır. Eleyatik fəlsəfənin əsas müddəalarını özündə əks etdirir. Onun tələbəsi və davamçısı Eleyalı Zenon idi.[10]
Metafizikanın prinsipləri ona gedib çıxır.[11] O, ontologiyanın və qnoseologiyanın mənşəyinin – bölünmüş həqiqət və düşüncənin əsasını qoyaraq varlıq və bilik məsələlərinə müraciət etmişdir.[12][13]