Pramudya Ananta Tur (indon.Pramoedya Ananta Toer; 6 fevral 1925[2][3][…] – 30 aprel 2006[4][3][…] və ya 29 aprel 2006[5], Cakarta) — indoneziyalı yazıçı. “1945-ci il nəslinin” üzvü və fəal iştirakçılarından biri olmuşdur.
Pramudya Ananta Tur | |
---|---|
ind. Pramoedya Ananta Toer | |
![]() Pramudya. 90-cı illər. | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Blora |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Cakarta |
Vəfat səbəbi | şəkərli diabet[1] |
Fəaliyyəti | romançı, yazıçı, esseist |
Fəaliyyət illəri | 1945-ci ildən |
![]() |
|
![]() |
Pramudya Ananta Tur 1925-ci ilde Yava adasının şimalında yerləşən Ducs şərqi Hndistanın şərqində yerləşən Blorədə anadan olub. o, ailənin birinci övladı olub. Onun atası Blorədə məktəb direktoru və müəllim kimi işləyib[6]. Anası isə düyü yığınında işləyən qadın olub. Babası isə müsəlman olub və Məkkəyə gedib. O ilk avtobioqrafik əsərində də bunu qeyd edib. Həmçinin bu əsərindən onun əsl adının Pramudya Ananta Maostur olduğunu vurğulayır.
Atasının kitaba marağı çox olduğundan, onun evdə böyük kitabxanasının olması səbəb olmuşdur. Bu da öz növbəsində Turun kitaba olan sevginin yaranması ilə nəticələnmişdir. Kitaba olan sevgisi və atasının kitabxanasından oxuduğu kitablar onun jurnalistika fəaliyyətində, o cümlədən də yazıçılığında böyük rol oynamışdır.
Məktəbi bitirdikdən sonra Tur Blorədə qalaraq heç nə əldə etmətəcəyini başa düşür. Hansısa peşəyə sahib olmaq üçün o Sarabayuya gedir. Sarabayuya gedən Tur burada radionu öyrənmək üçün bu peşəni bilən insanlarla tanış olur. Ancaq Turun Surabaya gəlməyindən çox keçməmiş dəmir yolçuların və metalistlərin böyük nümayişləri başlayır. Tur bu nümayişdən geri qalmamaq üçün Cakartaya gedir və jurnalistikanı öyrənir. 1945-ci il qiyamında Tur Cakartada olur. O bu inqilabda partizanlılara qarşı vuruşur.[6]
1947-49-cu illərdə holland hərbçiləri tərəfindən represiyaya qurbanı olur və sürgünə göndərilir. Bu dövrdə o türmədə iki tonlu “Qırılmış ürəklər”(1951) əsərini yazır. Bununla yanaşı o həbsdə olduğu müddətdə “İzləmə” romanını (1952-ci il), “Partizan ailəsi” (1950-ci il) və “Bəkasi sahillərində” romanlarını qələmə alır.
Ancaq yazıçının həbs həyatl bununla kifayətlənmir. Belə ki, antikomonizmə qarşı mübarizəyə görə də 1965-79-cu illərdə yenidən həbs edilir. “Sülh adamı” (1980-cı il)- ( Bu əsər rus dilinə də sonradan yəni 1986-cı ildə tərcümə edilir), ”Bütün xalqların oğlu”(1980-cı il),”Ayaq izləri”(1985-ci il),” Şüşəli ev”(1988-ci il), həmçinin “Bir az sakit mahnılar” (1995) avtobioqrafik əsərlərini yazıb[7]. Onun əsərləri 28 dile tərcümə edilib[8].
Yazıçı 30 aprel 2006-ci ilde vəfat edib.
«İnsan həyatının ən gözel vaxtı - öz gücü ilə əldə etdiyi müstəqilliyidir»