Bu səhifədə iş davam etməkdədir. Müdaxilə etməyə tələsməyin!
|
Florensiya kafedralı (it. Duomo di Firenze) kimi tanınan Santa-Mariya-del-Fiore kafedral kilsəsi (it. Cattedrale di Santa Maria del Fiore) — Florensiyanın əsas kilsəsi, şəhərin simvollarından biri və İtaliyanın ən məşhur kilsələrindən biridir; XV əsrdə inşası tamamlandığı zaman, həm də dünyanın ən böyük kilsəsi[1] olan tikili, bu günə kimi dünyanın ən böyük kərpic günbəzinə sahibdir. Roma imperiyası zamanından şəhərin dini tikililərinin yerləşdiyi ərazidə tikilmiş kilsə, Florensiyanın köhnə kafedral kilsəsi olan Santa-Reparata kilsəsinin yerində inşa edilmişdir.
Santa Maria del Fiore | |
---|---|
it. Santa Maria del Fiore | |
![]() | |
| |
![]() | |
43°46′23″ şm. e. 11°15′25″ ş. u.HGYO | |
Ölkə |
![]() |
Şəhər |
![]() |
Yerləşir |
![]() |
Aidiyyatı | Roma-Katolik kilsəsinin Florensiya arxiyeparxiyası |
Layihə müəllifi |
Filippo Brunelleski Cotto |
Memar |
Arnolfo di Kambio Françesko Talenti Covanni di Lapo Qini |
Tikilmə tarixi | 1296—1436 |
Üslubu | İtaliya qotik memarlığı və intibah memarlığı |
Hündürlüyü | 114,5 m |
Uzunluğu | 153 metr (502 ft) |
Eni | 90 m |
Sahəsi |
|
Material | mərmər, kərpic |
Vəziyyəti | stabil |
Rəsmi sayt | duomofirenze.it |
Rəsmi adı: Historic Centre of Florence | |
Tipi | Mədəni |
Kriteriya | i,ii,iii,iv,vi |
Təyin edilib | 1982 |
İstinad nöm. | 174 |
Dövlət | İtaliya |
Region | Avropa |
Xəta: 2 sətirində tanınmayan fiqur, hər sətir bunlardan biri ilə başlamalıdır: ![]() Santa Maria del Fiore |
|
![]() |
Kafedralın inşasına, Florensiya Sinyoriyasının sifarişi ilə 8 sentyabr 1296-cı ildə - Bakirə Məryəmin doğum günündə başlanılmış və inşaat işləri konstruksiya baxımından yalnız 1436-cı ildə tamamlanmışdır. İlkin olaraq kafedralın baş memarı Arnolfo di Kambio təyin edilsə də, onilliklər ərzində inşaat işləri dəfələrlə dayandırılmış və yenidən bərpa edilmiş, bu zaman işə memarlar Cotto, Françesko Talenti və Covanni di Lapo Gini də cəlb edilmişdir. Brunelleski günbəzinin tamamlanması, 24 mart 1436-cı ildə Papa IV Yevgeni tərəfindən kilsəyə xeyir-dua verilməsi ilə müşayət edilmişdir. İlk dəfə isə Santa-Mariya-del-Fiore 1412-ci ildə xeyir-dua almış, bu zaman kilsə “Əlində zanbaq tutan Müqəddəs Məryəm”ə (it. Santa Maria del Fiore; zanbaq çiçəyi və ya heraldik zanbaq Məryəmin bakirəliyinin simvolu olmaqla, Müjdə hadisəsinin əsas atributlarından biri və Florensiya gerbinin əsas elementidir) ithaf edilmişdir.[2]
Florensiya kvattroçentosunun ən məşhur abidəsi olan kilsənin, planda üçnefli bazilika formasına malik olan nefləri, dünyanın ən böyük kərpic günbəzi olan nəhəng Brunelleski günbəzini saxlayan iri rotonda ilə tamamlanır. Günbəzin daxili tərəfi dünyanın ən böyük freska ilə örtülmüş səthini təşkil edir və 3600 m² sahəyə malik olan bu ərazi 1572-1579-cu illər arasında Corco Vazari və Federiko Çukkaro tərəfindən rəsmlərlə bəzədilmişdir. Yer səviyyəsindən 91 metr yüksəklikdə, mərmər fənərin dibində şəhərə gözəl mənzərənin açıldığı panorama terrası yerləşir. Polixrom mərmərdən işlənmiş kafedral fasadı modern dövrə aid olmaqla 1887-ci ildə Emilio de Fabris tərəfindən dizayn edilmişdir və İtaliyada neoqotik tərzin ən vacib nümunələrindən biri hesab edilir.
1296-cı ildə antik Santa Resparata kilsəsinin yerinə inşa edilməyə başlanan kafedralın ilk memarı Arnolfo di-Kambio idi. 1333–1337-ci illərdə Cotto memarlığı əsasında kafedralın qülləsi inşa edilməyə başladı. 1357-ci ildə kafedralın memarları Françesko Talenti və Covanni di Lapo Gini oldu. 1412-ci ildə Florensiya kafedralı tamamlanmamış açıldı. 1420–1436 illərdə memar Filippo Brunelleski keçirilən müsabiqədən sonra kafedralın tamamlanmamış qübbəsinin layihəsini hazırladı. Qübbənin tikintisi başa çatdıqdan sonra Florensiya kafedralı 25 mart 1436-cı ildə Papa IV Eucinio tərəfindən müqəddəsləşdirildi və ibadətə açıldı.
Son qotika üslubunda tikilən tikilini rəngli mərmərli fasadları ilə Roma memarlığı üslubuna bənzəyir. Daxili isə İntibah memarlığı tərzindədir. Kafedralın planı xaç şəklindədir, xaçın qollarının kəsişmə nöqtəsində isə qübbə yerləşir.
Zəng qülləsi isə 1331–1355 illərində tikilmişdir və 84,7 m yüksəkliyindədir. Kafedralı bugünkü görünüşünə Filippo Brunelleski qovuşdurmuşdur. Onun 1420–1436-cı illərdə tikdirdiyi qübbə İntibah dövrünün ilk memarlıq nümunələrindən biri sayılır. Qübbə 42 m genişliyində və 103 m hündürlüyündədir.