Xəyalə Ağayeva (tam adı: Xəyalə Zakir qızı Ağayeva; 18 yanvar 1997, Bakı) — azərbaycanlı jurnalist və siyasi məhbus; 2015-ci ildən Meydan TV-də jurnalist-reportyor olaraq çalışır. 2024-cü il dekabrın 6-da Meydan TV rəhbərlərinə və jurnalistlərinə qarşı açılmış cinayət işi çərçivəsində həbs edilib. Xəyalə Ağayeva və iş üzrə həbs edilən daha altı nəfər barəsində Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2-ci (qaçaqmalçılıq, əvvəlcədən əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən törədildikdə) maddəsi ilə ittiham elan edilib.[1]
Xəyalə Ağayeva | |
---|---|
![]() Xəyalə Ağayeva 2023-cü ildə | |
Doğum tarixi | 18 yanvar 1997(1997-01-18) (28 yaş) |
Doğum yeri | |
Vətəndaşlığı | Azərbaycan |
Fəaliyyəti | jurnalist, siyasi məhbus |
Fəaliyyət illəri | 2015-ci ildən |
Tanınır | Meydan TV-nin jurnalisti |
![]() |
Hazırda Ədliyyə Nazirliyinin Penitensiar Xidmətinin Bakı İstintaq Təcridxanasında saxlanılır.[2]
Xəyalə Ağayeva 1997-ci ildə anadan olub. Rabitə Kollecində təhsil alıb. Bakı Jurnalistika Məktəbinin (BJM) məzunudur. 2015-ci ildən Meydan TV-də jurnalist-reportyor olaraq çalışır. Peşə fəaliyyəti ərzində dəfələrlə saxlanmalarla, polis müqaviməti və pis rəftarla üzləşib.[3]
29 may 2019-cu ildə Xəyalə Ağayeva Prezident Administrasiyasının qarşısında peşə fəaliyyətini yerinə yetirən zaman polislər tərəfindən saxlanılıb.[4] Ağayeva Səbail Rayon Polis İdarəsinin 9-cu Polis Bölməsində 2 saat saxlandıqdan sonra sərbəst buraxılıb.[4]
2020-ci ilin 15-15 iyulunda Milli Məclisin qarşısında baş verən etiraz aкsiyasında Xəyalə Ağayeva peşə fəaliyyətini yerinə yetirən zaman polislər tərəfindən təzyiqlə üzləşib, onun telefonu və xidməti vəsiqəsi əlindən alınıb.[5]
14 dekabr 2022-ci ildə Xəyalə Ağayeva və Meydan TV-nin digər jurnalisti Aytac Tapdıq Şuşa-Laçın yolunda baş verən aкsiyada peşə fəaliyyətini yerinə yetirən zaman "naməlum şəxslər" tərəfindən saxlanılıb[6], onlara heç bir səbəb bir izah edilmədən, sadəcə, maşına mindirilib geri qaytarılıblar.[7] Onlar geri qaytarılmadan öncə telefonları əllərindən alınıb və materiallar silinib.[8]
2024-cü ilin noyabrında BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası (COP29) zamanı heyvan haqları fəalı K. Məmmədlinin etiraz aкsiyasını işıqlandıran zaman Xəyalə Ağayeva və Aytac Tapdıq mühafizəçilər tərəfindən saxlanılıb. Mühafizəçilər zor gücü ilə Ağayeva və Tapdığı xidməti otağa aparıblar, sonra isə ərazidən uzaqlaşdırıblar.[9]
Xəyalə Ağayeva və daha altı nəfər — Meydan TV-nin baş redaкtoru Aynur Elgünəş (Qənbərova), jurnalistləri Aytac Tapdıq (Əhmədova), Aysel Umudova, Natiq Cavadlı və müstəqil jurnalist Ramin Deko (Cəbrayılzadə) 2024-cü il dekabrın 6-da Bakı Şəhər Baş Polis İdarəsində (BŞBPİ) Meydan TV-yə qarşı açılmış cinayət işi çərçivəsində həbs edilib. Onların hər biri barəsində Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2-ci (qaçaqmalçılıq — qabaqcadan əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən törədildikdə) maddəsi ilə ittiham irəli sürülüb.[10] Onlar ittihamları rədd edib, həbslərini peşə fəaliyyətləri ilə əlaqəndirib. Dekabrın 8-də Xəyalə Ağayeva barəsində həbs qətimkan tədbirinin seçilməsi ilə bağlı istintaq orqanın təqdimatına baxılıb. Xətai Rayon Məhkəməsində hakim Sülhanə Hacıyevanın sədrliyi ilə ayrı-ayrılıqda qətimkanla bağlı təqdimatlara baxılıb. Təqdimatlar təmin edilib və Xəyalə Ağayeva da daxil olmaqla saxlanılan şəxslərin hər biri barəsində 4 ay müddətinə həbs qətimkan tədbiri seçilib. Meydan TV jurnalistlərinin həbsi Amnesty International,[11] Jurnalistləri Müdafiə Komitəsi (CPJ),[12] Sərhədsiz Reportyorlar,[13] Freedom Now,[14] həmçinin yerli və beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən sərt tənqid edilib, jurnalistlərin azadlığa buraxılması üçün Azərbaycana çağırışlar edilib.